حيثيّت كه مسخّر و فرمانبردار خداست در «بِسْمِ اللَّهِ»* و «الْحَمْدُ لِلَّهِ» گفتن او نقصانى به قدر التفات به غير خدا خواهد بود.

و هرگاه گويى: «الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ» در دل حاضر گردان انواع لطف او را تا رحمت او ظاهر گردد و امّيد تو به هم رسد.

و درياب در دل خود تعظيم و خوف را هنگامى كه مى‌گويى: «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ» يعنى صاحب روز جزا، امّا عظمت از براى آنكه ملكى نيست مگر از براى خدا. و امّا خوف از براى هول روز جزا و حسابى است كه خدا مالك آن است.

و بعد از آن تجديد اخلاص بنما به گفتن: «إِيَّاكَ نَعْبُدُ» يعنى تو را عبادت مى‌كنم و بَس. و تجديد عجز و احتياج بكن. و بَرى ساز خود را از حول و قوّت خود به گفتن:

«وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» يعنى از تو استعانت مى‌جويم و بَس. و جزم بدان كه طاعت تو ميسّر نمى‌شود مگر به اعانت خدا و آنكه منّت دارد بر تو از براى آنكه‌[1] تو را[2] توفيق طاعت داده و خدمت عبادت را به تو فرموده و تو را سزاوار مناجات گردانيده. و اگر از توفيق تو را محروم مى‌كرد از جماعتى مى‌بودى كه از درگاه او دور و با شيطان لعينند.

و هرگاه فارغ شدى‌[3] از واگذاشتن كارها به خدا به گفتن‌ «بِسْمِ اللَّهِ»* و از شكرگزارى او و[4] اظهار احتياج به اعانت‌]m .a 701[ او عَلَى الإطلاق، پس تعيين سؤال بكن و طلب مكن مگر مهم‌ترين حاجتها را و[5] بگو: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ» يعنى هدايت كن ما را راه راستى كه بكشاند ما را به قرب تو و منجر به خوشنودى تو شود.

و شرح و تفصيل سؤال را زياد كن و مؤكّد ساز و[6] استشهاد نما به‌[7] جمعى كه خداى‌

[1] -a s + بر.

[2] -s - تو را.a - را.

[3] - شدى/s a شوى.

[4] -a - و.

[5] -s - و.

[6] - ساز و/a سازد.

[7] - نما به/a بر آن.