نام کتاب : تبيين و نقد نظريه ماده و صورت در فلسفه اسلامى و مقايسه آن با فيزيك كوانتوم نویسنده : مصطفوى، نفيسه جلد : 1 صفحه : 54
استعداد تغيير را داشتهباشند.
استاد مصباح يزدى قوه و استعداد را از مفاهيم انتزاعى برمىشمرد كه
حيثيت مقايسهاى دارند «استعداد هم از مفاهيم انتزاعى است نه مفاهيم ماهوى
برمىشمرد»[1]
پس حيثيت قوه و فعل از قبيل حيثيات عينى نيست و مفاهيم آنها از
قبيل مفاهيم نفسى به شمار نمىرود. بلكه آنها مفاهيمى اضافى و نسبى و
حاكى از حيثيتهاى عقلى و مقايسهاى هستند.
قابل توجه است كه منظور ايشان از حيثيت عينى، حيثيت داراى ماهيت
مستقل است.
ذكر اين مطلب حائز اهميت است كه اضافه مفهومى قوه به فعليت، اضافه
يكطرفهاست؛ يعنى براى درك قوه خاص، نياز به تصور فعليت آن است؛ اما براى درك
مفهوم فعليت، نيازى به تصور مفهوم قوه نيست.
ايشان طريقه انتزاع «مفهوم قوه» را مقايسه شىء بالقوه با شىء
بالفعل مىداند شكى نيست كه هنگامى به آب مىگوييم «بالقوه» كه آن را با شىء
ديگرى مقايسه كنيم. آن را به لحاظ حدود وجودش نمىگوئيم «بالقوه» است و بايد نسبت
به شىء خاصى سنجيده شود. لذا آب را وقتى با طلا بسنجيم نمىگوئيم آب نسبت به طلا
«بالقوه» است معلوم مىشود اين يك تقسيم