روش ما در اين كتاب‌

جاى خوشبختى است، اين كتاب كه ما اقدام به طبع و نشر آن نموده‌ايم، داراى 780 صفحه از نوع قطع بزرگ است كه در سال 1950 ميلادى نسخه فرانسوى آن از طرف هيئت علمى الأزهر به چاپ رسيده بود، و اوّلين‌بار- پس از اين‌كه از طرف دكتر عبد الصّبور شاهين در سال 1393 ه 1973 م به عربى برگردان شد- در مؤسسّه رسالت بيروت چاپ شد و در «دار البحوث العلميّه» ى كويت، افست كردند و همچنين، سومين‌بار منتشر شد. تمام تلاش من بر اين شد كه روى عبارات كتاب دقت داشته و آن را به‌گونه‌اى درآورم كه نزديكتر به وضع كنونى شود؛ به اين ترتيب كه با تمام منابع و مآخذى كه امكان دسترسى داشتم و آنچه را كه درباره همين مطالب، نويسنده كتاب از آنها بحث كرده، با همه آنها مقابله كنم.

بيشتر آيات قرآنى را كه در اين كتاب آمده است، استخراج كردم و با قرآن مجيد مقابله كرده و مطابق اعراب قرآن كريم اعراب‌گذارى نمودم؛ با علم به اينكه برخى از آيات شريفه اصلا نوشته نشده بود و بعضى به صورت صحيح و بعضى ناصحيح- نه نسبت آيه به سوره و نه ترتيب و شماره آنها- آمده بود؛ علاوه بر اين‌كه نويسنده كتاب، گاهى عبارت خود را از آيه قرآنى اقتباس كرده است كه من در حاشيه- تحت عنوان اقتباس از آيه كريمه- به اين موارد اشاره كرده و نام سوره و شماره آيه را ذكر كرده‌ام.

مرجع احاديث شريفه را از «صحاح» (صحاح ششگانه) و كتاب‌هاى حديثى ديگر برحسب روش معمول در كارهاى تحقيقى، تعيين كرده‌ام؛ بدين ترتيب كه اوّل نام كتاب سپس شماره جلد و صفحه و شماره حديث را آورده‌ام. با علم به اين‌كه نويسنده محقّق زحمت زيادى كشيده است، ولى حديث را به صورت متعارف كنونى نقل نكرده، بلكه تنها به نام كتاب و باب مربوط بسنده كرده است؛ مثلا: صحيح البخارى: باب چهارم يا كتاب زكات- به‌طور مثال- يا اصلا حديث را نياورده است. البتّه، من برگردان عربى را به خاطر رعايت امانت علمى- با اين‌كه جلد و صفحه و شماره حديث را آورده‌ام- به حال خود واگذاشته‌ام.

وانگهى تعليقات من بر پاره‌اى از مواردى كه نويسنده كتاب يا مترجم عربى آن نيز ذكر كرده‌اند، از باب همخوانى و مقايسه با مذاهب ديگر است. و هم‌چنين، به يك منبع- آن‌طورى كه نويسنده ذكر مى‌كند- بسنده نكرده‌ام؛ بلكه نهايت تلاش ممكن را براى ثبت منابع ديگرى به‌