«قلبها و قلائدها» خ 27 كه به معنى دستنبد و گردنبندها ست در «قلب» گذشت، على الظاهر درباره حضرت مهدى صلوات الله عليه فرموده: «و تخرج له الارض افاليذ كبدها و تلقى اليه سلما مقاليدها» خ 138 196، زمين قطعات طلا و نقره خود را براى او بيرون مى‌دهد، و به طور مسالمت خزانه‌ها و معدنهاى خود را، به طرف او مى‌اندازد، درباره حق تعالى فرموده: «و قذفت اليه السماوات و الارضمون مقاليدها» خ 133 191 ظاهرا منظور كليدهاست

قلص

منقبص شدن، بسته شدن. آن تنها دو بار در «نهج» يافته است، درباره دنيا فرموده: «فانها عند ذوى العقول كفى‌ء الظلّ بينا تراه سابغا حتّى قلص و زائدا حتّى نقص» خ 63 94، آن در نزد عاقلان مانند برگشتن سايه است، مى‌بينى كه گسترده است و منقبض و جمع شد و يا زياد است كه كم گرديد

در جائى فرموده: چون مرا از دست بدهيد و كارهاى ناپسند به شما روى آورد، بسيارى از سئوال كننده‌ها سر پائين اندازند و مسئولان سست مى‌گردند، آن در وقتى خواهد بود كه جنگ شما ادامه يابد و بر پا ايستد «و ذلك اذا قلّصت حربكم و شمّرت عن ساق» خ 93 137 «قلصّت» با تشديد لازم آمده است گويند

«قلّص: تمادى»

قلع

كندن:

«قلعه قلعا: انتزعه من اصله»

اقلاع امساك و نگاه داشتن «انقلاع»: كنده شدن، مواردى از آن در «نهج» آمده است، به اهل كوفه درباره دعوت به جهاد اهل بصره مى‌نويسد: «و اعلموا انّ دار الهجر قد قلعت باهلها و قلعوا بها و جاشت جيش المرجل... فاسرعوا الى اميركم» نامه 1 363 ابن ابى الحديد گويد: باء در «قلعت باهليها» زايد است و در «قلعوا بها» به معنى «من» است يعنى بدانيد كه مدينه اهل خود را از جا كنده و به جنگ حركت داده و آنها خود را از مدينه كنده و حركت كرده‌اند و همچون ديك جوشيده است، به طرف امير خود بشتابيد

در رابطه با بلاها فرموده: «انّ الله ببتلى عباده عند الاعمال السيئة بنقص الثمرات... ليتوب تائب و يقلع مقلع و يتذكّر متذكر» خ 143 199، اقلاع: خوددارى است:

«اقلع عن الامر: كفّ عنه»

يعنى خدا در وقت اعمال بد، بندگان را به نقص‌