درباره مردگان فرموده: «و همدت القلوب فى صدورهم بعد يقضتها» خ 221 340 قلوب در سينه آنها بعد از ضربان خاموش شدند. «اصواتهم هامدة» خ 226 صداهايشان خاموش است. درباره عظمت باران فرموده: «اخرج به من هوامد الارض النبات و من زعر الجبال الاعشاب» خ 91 133 «هو امد الارض» قسمتهاى مرده و بى‌آب و علف زمين است «ازعر» محل كم علف جمع آن زعر است، به وسيله باران از زمينهاى مرده روئيدنيها و از كوههاى بى علف گياهان را رويانيد.

همز

همز و مهمز: عيب آن فقط يك بار در «نهج» آمده است، بعد از رسيدن به خلافت درباره خودش فرمود: «لم يكن لاحد فىّ مهمز و لا لقائل فىّ مغمز، الذليل عندى عزيز حتّى آخذ الحقّ له و القوى عندى ضعيف حتّى آخذ الحق منه» خ 37 81، كسى بر من عيبى نتواند گرفت و گوينده‌اى بر من ايرادى نتواند يافت آدم بى‌چاره در نزد من عزيز است تا حق او را بگيرم

همس

صداى آهسته و آهسته كردن صدا، همس اقدام صداى آرام پاهاست سه مورد از آن در «نهج» به كار رفته است، درباره ملائكه فرموده: «و لا ملكتهم الاشغال فتنقطع بهمس الجوأر اليه اصواتهم» خ 91 139 «همس الجوار» آهسته كردن تضرّع است يعنى شغالها مانعشان نشده تا صداهايشان با آهسته كردن تضرع قطع شود (چيزى آنها را به قطع تضرّع ناچار نمى‌كند).

درباره علم حق تعالى فرموده: «عالم السرّ من ضمائر المضرين... و همس الاقدام» خ 91 134، درباره عدالت خداوندى در قيامت فرموده: «فلم يجز فى عدله و قسطه يومئذ خرق بصر فى الهواء و لا همس قدم فى الارض الّا بحقّه» خ 223 345، روز قيامت جزا داده نمى‌شود به نگاه چشمى به آسمان و نه صداى آرام قدمى در زمين مگر باعدل و حقّ.

همل

(مثل عقل) جارى شدن اشك چشم. باريدن باران به طور مداوم و آرام، رها شدن حيوان به سر خود. چند مورد از آن در «نهج» آمده است، در باره اصحاب پاك رسول خدا 6 فرموده: «اذا ذكر الله هملت اعينهم‌