responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1062

آلت نقل، جمع آن مناقل است و آن در كلام امام 7 كه فرموده: «فاجراهما فى مناقل مجراهما» خ 91 شايد جمع منقل مثل مقعد محل انتقال باشد.

نقم

(مثل عقل) انكار كردن. عقوبت كردن. عيب گرفتن:

«نقم منه: عاقبه نقم عليه امره: انكره و عابه و كرهه اشد الكراهة»

مواردى از آن در «نهج» آمده است، در رابطه با قريش كه بنى هاشم و آن حضرت را دشمن مى‌داشتند فرموده: «مالى و لقريش و الله لقد قاتلتهم كافرين و لا قاتلنّهم مفتونين... و الله ما تنقم منّا قرش الّا انّ الله اختارنا عليهم» خ 33 77 كه «تنقم» در اينجا به معنى مكروه داشتن است.

به معاويه درباره عثمان مى‌نويسد: «و ما كنت لاعتذر من انّى كنت انقم عليه احداثا...» نامه 28 388، «انقم» در اينجا به معنى عيب گرفتن است يعنى من اعتذار نمى‌كنم از اينكه بدعتها را بر عثمان عيب مى‌گرفتم.

نقمة

انتقام و عقوبت و عذاب و بلا. در كلام عجيبى فرمايد «ايّها الناس ليركم اللّه من النعمة وجلين كما يراكم من النقمة فرقين. انّه من وسعّ عليه فى ذات يده فلم ير ذلك استدراجا قد امن مخوفا...» حكمت 358 «وجلين» يعنى خائفان و ترس كنندگان «فرقين» يعنى جزع و فزع كنندگان» هر دو حالند از «الناس» و جمعند نه تثنيه. يعنى اى مردم طورى باشيد كه خدا شما را در وقت نعمت خائف و ترسناك ببيند چنانكه در وقت نقمت و بلا شما را جزع و خزع كننده مى‌بيند هر كس در وسعت عيش باشد و آنرا لحظه لحظه اخذ شدن نداند از بلاى مخوفى خود را در امان ديده است، يعنى نعمت خدا نيز امتحان است در وقت نعمت نيز از خدا خائف باشيد كه شايد نتوانستيد از عهده امتحان بيرون آييد.

نقى

نقاء: نظافت. نكوئى. خلوص. تنقيه: تنظيف و غيره. شش مورد از آن در «نهج» آمده است، درباره شتران زكات فرموده: «حتى تأتينا باذن الله بدّنا منقيات غير متعبات و لا مجهودات» نامه 25 382 «بدن» به ضم اول و فتح دال مشدّد جمع «بادن» به معنى فربه است «منقيات» اسم فاعل است از

«انقى الابل» يعنى شتر فربه شد

«نقى» (مثل جسر) مغز استخوان است يعنى: تا با اذن خدا بياورى براى ما

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1062
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست