responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1040

در همانجا فرموده: «فاشهق قلالها و اطال انشازها و جعلها للارض عمادا» نشز (مثل شرف) نيز مكان مرتفع است، جمع آن انشاز آيد. يعنى قلّه‌هاى كوهها را مرتفع گردانيد و ارتفاعات آنها بالا برد و آنها را بر زمين ستونها گردانيد.

نشط

نشاط (بفتح اوّل) طيب نفس و شادى. دو مورد از آن در «نهج» آمده است، در وصف متقين فرموده: «فمن علامة احدهم انّك ترى له قوّة فى دين... و نشاطا فى هدى» خ 193 305، يعنى شادمانى در رفتن راه هدايت. به حارث همدانى مى‌نويسد: «و خادع نفسك فى العبادة... و خذعفوها و نشاطها» نامه 69 460، نفس خود را در عبادت بفريب و به عبادتش وادار و براى عبادت حالت فراغت و شادى نفس را برگزين

نصب

(مثل عقل) رنج دادن. رنج ديدن بر پا داشتن. نصب (مثل قفل و شرف): رنج و تعب است «ناصب» رنج دهنده و نصب كننده و بر پا دارنده. موارد زيادى از آن در «نهج» آمده است، چنانكه فرموده: «الدهر يخلق الابدان... من ظفر به نصب و من فاته تعب» حكمت 72، هر كس به روزگار غلبه كند به زحمت مى‌افتد و هر كس روزگار از او فوت شود به رنج مبتلا گردد، يعنى در هر دو حال زندگى مستلزم رنج و فشار است، در حال غلبه، اداى حقوق، مبارزه براى آمال و رسيدن به آنها و در حال فقر با فشار دست به گريبان شدن دارد.

درباره عالم نماها فرموده: «تسمّى عالما و ليس به... نصب للناس شركا من حبائل غرور و قول زور» خ 87 119 براى مردم از ريسمانهاى فريب و دروغ دامها نصب كرده و بر پا داشته است. و نيز فرمايد: «... اعمال العباد فى عاجلهم نصب اعينهم فى آجلهم» حكمت 7 «نصب اعين» به معنى پيش چشم بودن است گوئى كه در مقابل چشم منصوب و بر پا داشته است

نصاب

اصل. اول هر چيز. معيار و مرجع. در ملامت بيعت شكنان (ناكثين) فرمود: «الا و انّ الشيطان قد ذمّر حزبه و استجلب جلبه ليعود الجور الى اوطانه و يرجع الباطل الى نصابه» خ 22 63 بدانيد: شيطان گروه خود را بر انگيخته و از

نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 2  صفحه : 1040
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست