نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 1032
عدالت
خداوند حتى نگاه چشمى به هوا و صداى آهسته پائى در زمين، جز به حق جزا داده
نمىشود (ترسيم عجيبى است) در مذمت ياران فرموده: «مالى
اراكم اشباحا بلا ارواح... و نسّاكا بلا صلاح» خ 108 156 چه شده كه شما را
سياهيهاى بدون روح و عابدانى بدون صلاح مىبينم.
نسل
جدا شدن
چيزى از چيزى. نسول: خارج شدن. مردم از نسل آدماند يعنى از پشت او خارج شدهاند
«نسل» به معنى فرزندان است، شش مورد از آن در «نهج» آمده است، درباره خلقت آدم و
نسل او تا رسيدن به زمان رسول خدا 6 فرموده: «على ذلك نسلت القرون و مضت الدهور... الى ان بعث الله
محمّدا 6» خ 1 44 «نسلت» به معنى به سرعت گذشتن يا متولد
شدن است يعنى قرنها با اين منوال به سرعت گذشتند و يا قرنها، همانطور متولد شدند
تا زمان به بعثت آن حضرت رسيد. درباره حسنين 8 فرموده: «فانى انفس بهذين على الموت لئلّا ينقطع بهما نسل رسول الله
6» خ 207 323، يعنى بخل مىورزم اين دو را بر مرگ
تا نسل و ذرّية رسول خدا به سبب آندو قطع نشود: «ليعمر
ارضه بنسله» خ 91 يعنى تا زمين خود را با نسل و فرزندان آدم آباد گرداند.
نسم
(مثل
عقل) تحرك. تغير. «نسمه» (مثل طلبه) انسان. جمع آن نسم (مثل شرف) و نسمات آيد، هفت
مورد از آن در «نهج» آمده است، در خ 3 50 فرموده: «اما
و الذى خلق الحبّة و برء النسمة لو لا حضور الحاضر... لا لقيت حبلها على
غاربها...» قسم به خدائى كه دانه را شكافت و انسان را آفريد، اگر حضور بيعت
كنندگان نبود، افسار شتر خلافت را به گردنش مىانداختم. درباره عباد الله الصالحين
فرموده: «فى مقام اطّلع الله عليهم فيه فرضى سعيهم و
حمد مقامهم يتنسّمون بدعائه روح التجاوز» خ 222 343 تنسّم از باب تفعل به
معنى بوئيدن آيد (روح) به فتح اوّل به معنى نسيم است يعنى با خواندن خدا نسيم.
مغفرت را
استشمام مىكنند.
نام کتاب : مفردات نهج البلاغه نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 2 صفحه : 1032