عجب نيست كه بگوئيم: آنحضرت مقدار زيادى از اين حقائق را براى آيندگان گفته است، ثقة الاسلام كلينى در كافى كتاب التوحيد باب النسبة حديث سوّم نقل مى‌كند، از امام سجّاد 7 از توحيد سئوال كردند، فرمود: خداى عزّ و جلّ مى‌دانست كه در آخر الزمان، مردمان محقق و موشكاف و عميق انديشه به وجود خواهند آمد، از اين جهت سوره «قل هو الله احد» و آيات پنجگانه اوّل سوره حديد را نازل فرمود: «سئل على بن الحسين 7 عن التوحيد فقال: انّ الله عز و جل علم انّه يكون فى آخر الزمان اقوام متعمّقون فانزل الله تعالى (قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ) و الايات من سورة الحديد الى قوله (وَ هُوَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ) فمن رام وراء ذلك فقد هلك» پس قرآن مجيد نيز مقدارى از مطالب خود را براى آيندگان فرموده: و از زمان جلوتر رفته است، اينكه گفته شد: نمونه‌هاى بسيار جزئى از توحيد نهج البلاغه است، بيشتر از اين شرح را مجال نيست.

الو

(بر وزن عقل) وَ

الْى: تقصير و كوتاهى.

«الا فى الامر الوا و اليا: قصّر فيه»

آنحضرت در رابطه با حسن مجتبى 7 مينويسد: «و اعلم يا بنّى انّ احدا لم ينبى‌ء عن الله سبحانه كما إنبأ عنه الرسول- 6- فارض به رائدا و الى النجاة قائدا فانى لم آلك نصيحة» نامه 31، 396، يعنى من در نصيحت تو كوتاهى نكردم

اين ماده از باب افعال و افتعال و تفعّل چنانكه در اقرب الموارد هست، به معنى قسم خوردن آيد

چنانكه آنحضرت به معاويه مى‌نويسد: «فانى اولى لك بالله اليّة غير فاجرة لئن جمعتنى و ايّاك جوامع الاقدار لا ازال بباحتك حتى يحكم الله بيننا و هو خير الحاكمين» نامه 55، 447، يعنى: من در رابطه با تو به خدا قسم مى‌خورم قسم راست، اگر پيشامدها مرا با تو روبرو كند تا آخر كار و آنچه خدا خواهد در مقابل تو خواهم ايستاد. «اليّه» نيز به معنى سوگند است. از اين مادّه فقط سه مورد در «نهج» يافته است.

الْيَه

دنبه گوسفند. آن فقط يكبار در «نهج» آمده است، و امام در رابطه با زوال ملك بنى اميه فرموده: «و ايم الله ليذوبنّ ما فى ايديهم بعد العلوّ و التمكين كما تذوب الالية على النّار» خ 166، 241، به خدا قسم آنچه در دست دارند، بعد از قدرت و تمكّن،