۵۸ خ ۱۹۴، ۳۰۷، يعنى: نزديكان و اقربايش بر او متلّون و متغير شدند و دعوتش را نپذيرفتند و اشخاص دوربر او جمع شدند، ابن ميثم و محمد عبده آنرا «جمع شدن بر عليه آنحضرت» معنى كرده‌اند.

و در نامه‌اى كه به اهل مصر نوشته «تأليب» به معنى تحريف و تحريك آمده است نامۀ ۶۲، ۴۵۲. ناگفته نماند اين مادّه به صورت ثلاثى مجرّد در نهج نيامده و نيز فقط پنج بار در كلام امام 7 به كار رفته است.

الس:

جنون و اختلاط عقل: «الس الرّجل: ذهب عقله» امام صلوات اللّه عليه در ملامت ياران خود در خواندن به جنگ اهل شام فرموده: «اذا دعوتكم الى جهاد عدوّكم دارت اعينكم... و كان قلوبكم مألوسة و فأنتم لا تعقلون» خ ۳۴، ۷۸ چون شما را به جنگ دشمنان مى‌خوانم چشمهايتان در كاسه سرتان به دوران مى‌افتد گوئى قلوب شما با جنون آميخته است و نمى‌فهميد، اين كلمه فقط يكبار در «نهج» آمده است.

الف:

(بكسر اوّل) پيوند و جمع شدن با ميل، بايد دانست هر جمع شدن را الفت نگويند، بلكه آن جمع شدنى است كه ميان اجزاء آن قبول و ميل باشد و در فارسى «پيوند» گوئيم. آنحضرت دربارۀ رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرموده:

«الّف به اخوانا و فرّق به اقرانا، اعزّ به الذلّه و اذّل به العزّة» خ ۹۶، ۱۴۱ خداوند به وسيلۀ آنحضرت برادرانى را الفت بخشيد، نزديكانى را دور كرد، ذلّت را عزّت نمود و عزّت را به ذلت كشيد. «قلوب الرجال وحشية فمن تألفها اقبلت عليه» حكمت ۵۰ بمالك اشتر مى‌نويسد: «و ليكن وزرائك يا مالك... ممّن لم يعاون ظالما على ظلمه و لا آثما على اثمه اولئك اخّف عليك مؤونة... و اقل لغيرك إلفا» نامۀ ۵۳، ۴۳۰

الف:

هزار، آن چنانكه مى‌دانيم از اسماء عدد است: «اما و اللّه لوددت انّ لى بكم الف فارس من بنى فراس بن غنم» خ ۲۵، ۶۷ بنى فراس مردمان شجاعى بودند كه امام 7 آرزو كرده، به جاى همۀ كوفيان هزار تا از آنان كمك مى‌داشت، و راجع بشهادت در راه خدا فرموده: و الذى نفس ابن ابي طالب بيده لالف ضربة بالسيف اهون علّى من ميتة على الفراش فى غير طاعة اللّه» خ ۱۲۳، ۱۸۰، جمع آن الوف و آلاف است چنانكه در خ ۱۲۹ و ۱۸۲.