زمين كه مرتب با حركتهاى وضعى، انتقالى و محورى و... در حركت است، اگر كوهها نبود، اوّلا تلاطم هستۀ آن انسانرا بالا و پائين مى‌برد، ثانيا احتمال داشت پوستۀ آن شكافته و زندگى و حيات را از بين ببرد، اينجاست كه مى‌بينيم خداوند فرموده «وَ أَلْقى فِيالْأَرْضِرَواسِيَأَنْتَمِيدَبِكُمْ» نحل: ۱۰ و نهج البلاغه گويد: «و وتدّ بالصخور ميدان ارضه» عظمت اين حقائق «يدرك و لا بوصف است».

سوّم: «ارض» در قرآن مجيد همه جا با لفظ مفرد آمده است و حتى يكبار هم بلفظ تثنيه و جمع يافته نيست ولى در نهج البلاغه با صيغه جمع نيز به كار رفته مثلا در رابطه با ربوبيت حق تعالى فرموده: «و انقادت له الدنيا و الاخرة بازمتّها و قذفت اليه السموات و الارضون مقاليدها» خ ۱۳۳، ۱۹۹، دنيا و آخرت مطيع خدايند و افسارشان به دست اوست، آسمانها و زمين‌ها كليدهاى خويش را به سوى او انداخته و همه چيزشان را در اختيار او گذاشته‌اند.

و نيز فرموده: «علمه بما فى السموات العلى كعلمه بما فى الارضين السفلى»خ ۱۶۳، ۲۳۳. علم خدا به آنچه در آسمانهاى بالاست مانند علم اوست نسبت به آنچه در زمينهاى پائين است. و دربارۀ عبرت گرفتن از گذشتگان فرموده: «الم يكونوا اربابا فى اقطار الارضين و ملوكا على رقاب العالمين» خ ۱۹۲، ۲۹۷ و ايضا در رابطه با «امانت» در آيۀ «إِنّٰا عَرَضْنَا الْأَمٰانَةَ عَلَى السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضِ» احزاب: ۷۲ فرموده: انّها (الامانة) عرضت على السموات المبنّية و الارضين المدحّوة و الجبال ذات الطول المنصوبة...»خ ۱۹۹، ۳۱۷.

ناگفته نماند: بعضى از اين كلمات صريحند كه منظور از «ارضين» تكه‌ها و خشكيهاى آنند، كه پنج قاره و هفت اقليم گويند نظير «اقطار الارضين» در خطبه ۱۹۲، به نظر مى‌آيد كه مراد در همۀ آنها «قارّه‌ها» هستند، چون نهج البلاغه راهى جز راه قرآن نرفته است و اللّه العالم، علّت مفرد آمدن «ارض» در قرآن شايد آن باشد كه آنچه در زير پاى ماست فقط يك زمين است بقيّه همه در بالا و همه نسبت به ما آسمانند، و در آسمانند، مثلا اگر ما در «مرّيخ» باشيم آن نسبت به ما «زمين» است و