و نيز فرموده: «خيار خصال النساء شرار خصال الرجال: الزهو و الجبن و البخل» حكمت 234، بهترين فضيلتهاى زنان بدترين رذيلتهاى مردان است: تكبر و ترسوئى و بخل. زير زن اگر متكبر باشد مردان ديگر را به خود راه نمى‌دهد، و اگر بخيل باشد مال خود و مال شوهرش را حفظ مى‌كند و اگر ترسو باشد از هر چيز كه پيش آيد مرعوب مى‌شود (در نتيجه محفوظ مى‌ماند)

خصم

خصومت: دشمنى. خصم: دشمن. مخاصمه و خصام: منازعه. جمع خصم خصوم و خصام آيد. اين كلمه كه در قرآن مجيد نيز به كار رفته پانزده بار در «نهج» آمده است. امام صلوات الله عليه به حسنين 8 وصيت فرموده كه: «و كونا للظالم خصما و للمظلوم عونا» نامه 47، 421 و نيز فرموده: «انّ للخصومة قحما» غريب 3، 517. قحمه- به ضمّ اوّل- به معنى امر شاقّ و مهلكه است جمع آن قحم (بر وزن هنر) است يعنى خصومت و دشمنى را مهلكه‌هائى است اين همان معنى است كه مرحوم رضى اختيار كرده است. خصيم: منازعه كننده

«الخصيم: المخاصم»

آنحضرت خطاب به ابى بكر فرموده:

فان كنت بالشورى ملكت امورهم فكيف بهذا و المشيرون غيّب‌

و ان كنت بالقربى حججت خصيمهم‌

فغبرك اولى بالنّبى و اقرب‌

حكمت 190 چنانكه در حجج گذشت.

خصاء

كشيدن بيضتين. «خصىّ» اخته آنكه بيضتين او كشيده شده، جمع آن در «نهج» خصيان آمده است و آن فقط يكبار در «نهج» يافته است چنانكه فرموده: سيأتى على الناس زمان لا يقرّب فيه الّا الماحل... فعذ ذلك يكون السلطان بمشورة النساء و امارة الصبيان و تدبير الخصيان» حكمت 102، بر مردم زمانى مى‌آيد كه در آن فقط سعايتگر مقرّب مى‌شود... در آن وقت حكومت با مشورت زنان و فرمانروائى كودكان و تدبير اخته‌ها خواهد بود، ظاهرا اشاره به حكومت بنى اميّه است، اين كلمه در قرآن مجيد نيامده است.

خضب

بر وزن عقل: رنگ كردن باحناء:

«خضب شيبته: اذ كان بالحناء»

از