جنوب و شمال شرقى در احاطه كوه مى‌باشد. در شرق آن كوه ملحه قرار دارد، در شمال شرقى، كوه سعد و در جنوب، رشته كوه سياه رنگى كه بلندترين آن، كوه «ام الرضوم» است.

از غرب و شمال غربى عرفات، وادى عرنه مى‌گذرد كه وقوف در آن جايز نيست.

(1) همچنين «عرفات» تلّ بلندى است نزديك قبا در مدينه، در سمت قبله مسجد. گفته‌اند: وجه تسميه اين تلّ به عرفات، آن است كه رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله در روز عرفه بر فراز آن مى‌ايستاد و از آنجا عرفات را مى‌ديد. و اللّه اعلم.

[در توضيح بيشتر بايد گفت:

مساحت «عرفات» بالغ بر حدود 18 كيلومتر مربع و وسيع‌ترين مشاعر مقدسه است. در قسمت شمال شرقى آن جبل الرحمه و در غرب آن مسجد نمره قرار دارد.[1]

در روايتى حدود عرفات، عرنه، ثويه، نمره و ذو المجاز معرفى شده است.[2] عرفات سرزمينى است مرتفع و به شكل تقريبا مربع و فاصله آن تا مكه مكرمه حدود 23 كيلومتر است.[3]

در مورد نامگذارى اين سرزمين به عرفات، روايات مختلفى وارد شده و از جمله اين است كه جبرئيل به ابراهيم عليه السّلام در عرفات گفت: اى ابراهيم به گناهت اعتراف كن، ابراهيم چنين كرد و از اين رو آنجا عرفات ناميده شد.[4]

وقوف در عرفات يكى از مناسك حج است كه حاجيان در روز نهم ذيحجه تا غروب آفتاب در آنجا مى‌مانند و پس از غروب به سوى مشعر الحرام كوچ مى‌كنند.

در روايت است كسى كه در عرفات وقوف كند، چنان است كه در پيشگاه الهى وقوف كرده است.[5]]

(2)

عرق:

(به كسر اول)، در لغت به معناى بيخ و اصل هر چيزى است. عراق در كلام عرب، به معناى هر زمين شوره‌زارى است كه درخت گز در آن برويد. در سخن پيامبر صلّى اللّه عليه و آله آمده است: «هر كس‌

______________________________
(1). اشهر المساجد، ص 131، معالم مكة التاريخيه، ص 182

(2). تهذيب، ص 5، ص 179

(3). مبادى علم الفقه «الحج»، ص 239

(4). حج الأنبياء و الائمه، ص 37

(5). بحار، ج 3، ص 320

[1] . اشهر المساجد، ص 131، معالم مكة التاريخيه، ص 182

[2] . تهذيب، ص 5، ص 179

[3] . مبادى علم الفقه« الحج»، ص 239

[4] . حج الأنبياء و الائمه، ص 37

[5] . بحار، ج 3، ص 320