خلافت امام على عليه السلام است كه عبارتى هم‌چون «من السابقين الذين رجعوا إلى أميرالمؤمنين»[1] در مورد برخى از صحابه شاهد صدق چنين تفسيرى است.

صحابه و تفسير قرآن‌

حضرت استاد معرفت صحابى را بر گروهى از خصيصان پيامبر و شاگردان و ارادتمند و مواليان على عليه السلام دانسته‌اند كه با پذيرش مرجعيت مولاى متقيان به گسترش و نشر معارف قرآنى اهتمام كرده‌اند. اين گروه محور بحث در حجيت و اعتبارند. البته حجيت به معناى تشريع و تبيين نيست، بلكه به معناى ارزش و اعتبار فهم و درايت آنها است كه يكى از ميراث‌هاى ارزشمند علم تفسير مى‌باشد؛ زيرا به دليل نزديكى اين گروه از مفسران به عهد نزول يا استفاده از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم داراى تجارب ارزنده‌اى در فهم مراد جدى خداى متعال هستند.

صحابه مفسر در نظر استاد معرفت، مسئول پخش و گسترش علوم و معارف اسلامى‌اند[2]؛ نه آن كه اين گروه در تشريع يا تبيين قرآن دخالتى‌

[1] . ر. ك: جامع الرواة، محقق اردبيلى، ج 1، ص 119.

[2] . التفسير و المفسرون، ج 1، ص 203( چاپ اول) و ص 181( چاپ دوم) و ترجمه آن، ج 1، ص 198( چاپ دوم).

تذكر: عبارت« مسئوليت پخش و گسترش» به طور صريح در ترجمه كتاب آمده است. حضرت استاد ترجمه را با اضافات و اصلاحات چاپ نموده‌اند؛ التفسير الاثرى الجامع، ج 1، ص 98: در اين بخش به واسطه بودن صحابه بين پيامبر و مردم تأكيد شده است.