نام کتاب : آموزش علوم قرآن - ط مؤسسه فرهنگى انتشاراتى التمهيد نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 115
معنا ندارد.
ه)
متشابه، مفهومى پيچيده و سر در گم و محكم، دليل روشن و استوار دارد.
و)
متشابه، مجمل (مبهم) است و معناى روشنى ندارد.
ز)
محكمات، آيات مربوط به قصص انبياء وامم سالفه و متشابهات، ابهامات وارده در اين
آيات مىباشد ...[1].
علل
تشابه
همانگونه
كه در قسمت اقسام تشابه اشاره شد، علل تشابه دو گونه است:
اصلى
و عرضى. يك گروه، تشابه عرضى بر قرآن تحميل شده است؛ يعنى اين گروه از آيههاى
متشابه، برابر با اسلوب و شيوههاى متعارف عرب بيان شده و خالى از هرگونه غموض و
پيچيدگى بود و در آغاز هرگز ايجاد شبهه نمىكرده است؛ اما در پى درگيريهاى عقيدتى
و فكرى كه در ميان گروههاى مختلف مسلمانان رخ داد، فاجعه «تشابه عرضى» دامنگير
اين آيات شد.
تشابه
اصلى، كاملًا طبيعى مىنمايد؛ زيرا اينگونه تشابه در اثر بيان معانى ژرف، توسط
الفاظ متداول عرب- كه براى معانى سطحى ساخته شده- پديد آمده است.
تفسير
و تأويل
هر
آيهاى؛ اعم از محكم ومتشابه ابهامهايى دارد؛ اما در متشابهات، تشابه، علاوه بر
آنكه بر چهره لفظ پردهاى از ابهام مىافكند، موجب شبهه نيز مىگردد؛ بدين ترتيب
بايد براى درك مفهوم هر متشابهى، ابتدا ابهام آنرا رفع و سپس از آن دفع شبهه
كنيم؛ بيان ابهامات (كه در محكم و متشابه وجود دارد) را «تفسير»