سود خود وى بود گسترش داد، و مردم را خوار داشت و دل ايرانيان را سرشار از كين كرد چندانكه بر او شوريدند و او را كشتند و زنانش بيوه و فرزندانش يتيم شدند. گفت: اى نرسا، همانا خداى عز و جل مردم را به حق آفريد، و از هيچكس جز به حقگزارى خرسند نباشد و در سلطنت الاهى گونه‌اى يادآورى و نمودگاريست براى نوع حكومتى كه در نظر دارد در زمين نيز برقرار باشد، و آن اين است كه مملكت جز به تدبير و انتظام نپايد، و از مملكتدارى و فرماندهى گزيرى نباشد، و تا وقتى كار ما استوار و به هم پيوسته باشد كه آيندگانمان از گذشتگان بدگويى نكنند؛ پس اگر آيندگان ما با پيشينيان مخالفت ورزند و فساد كنند هم خود هلاك شوند و هم ديگران را به نابودى كشانند.

آنگاه على عليه السلام كارگزاران خود را بر آنان بگماشت و سپس به واليان و كارگزاران خود در سراسر مملكت نامه نوشت؛ و مهمترين مناطق در نظر او شام بود.

[نامه‌هاى على به واليان‌]

نصر از محمد بن عبيد اللّه قرشى، از جرجانى كه گفت:

چون با على بيعت شد و وى نامه‌هايى براى واليان به هر سو فرستاد، به جرير بن عبد اللّه بجلى نيز نامه‌اى نوشت. اين جرير والى عثمان بر حدود همدان بود و نامه را زحر بن قيس جعفى‌[1] بدو رساند.

نامه على به جرير بن عبد اللّه‌

«اما بعد، إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ والٍ‌.

خداوند در وضع مردمى دگرگونيى پديد نيارد مگر آنكه آنان خود خويشتن را

[1] زحر بن قيس كوفى جعفى، يكى از ياران على بن ابى طالب عليه السلام كه وى را با گروهى به عنوان رابط بر مدائن گماشت. عامر شعبى و حصين بن عبد الرحمن از او روايت كرده‌اند. تاريخ بغداد، 4405. در شنهج به تحريف‌[ زجر] آمده است.