نسزد كه اندازه خود را نداند و از حد خويش پا فراتر نهد و خود را به درخواست چيزى كه حقّ او نيست بيازارد و رنجه كند. پس شايسته‌ترين كسان به سرپرستى اين امّت از كهن و نو (و قديم و جديد)، كسى است كه از همه مردم به پيامبر خدا صلى اللّه عليه نزديكتر بوده و از تمام امّت به قرآن آشناتر و در دين آگاهتر است و نخستين فرد امّت است كه اسلام آورده، و در جهاد از همگان برتر و در تحمل بار مسئوليت امور مردم تواناتر و چيره‌دست‌تر است. پس، از خدايى كه به سوى او باز مى‌گرديد بپرهيزيد.

وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَكْتُمُوا الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ‌ حق را به باطل مياميزيد و در حالى كه خود (نيك) آگاهيد حق را پنهان نداريد[1].» و بدانيد به راستى، بهترين بندگان خدا آنانند كه بدانچه مى‌دانند عمل كنند[2] و بى‌گمان، بدترين ايشان نادانانى هستند كه جاهلانه با اهل علم مى‌ستيزند، زيرا عالم را به سبب دانش وى برترى و فضيلتى است، و جاهل از ستيزه با عالم جز افزودن بر جهل خويش بهره‌اى نبرد. هلا (به هوش باشيد) كه من شما را به كتاب خدا و سنّت پيامبرش صلى اللّه عليه، و جلوگيرى از ريختن خون اين امّت فرا مى‌خوانم. اگر پذيرفتيد راه رستگارى خود را يافته و به نصيب (اخروى) خويش رهنمون شده‌ايد. و اگر سرباز زديد و جز پراكندگى ميان اين امّت را نخواستيد در آن صورت، هرگز[3] جز بر دورى خود از خدا نيفزوده‌ايد و خداوند نيز هرگز جز بر خشم خود نسبت به شما نخواهد افزود، و السّلام.

پاسخ معاويه‌

پس معاويه به او نوشت:

«اما بعد، به راستى (پاسخ نامه‌ات) اين است كه:

[1] البقره، 42

[2] متن از روى شنهج« يعملون بما يعلمون» و در اصل به خطا[ بما يعطون‌].

[3] متن به تصحيح قياسى« فلن تزدادوا» و در اصل‌[ لن ...] و در شنهج‌[ لم ...].