نام کتاب : ترجمه اصول کافي شيخ کليني نویسنده : مصطفوى، سيد جواد جلد : 1 صفحه : 307
خويش را بيم دهند: شايد آنها بترسند» بنا بر اين بر مردم پرسش
واجب گشته و بر شما پاسخ واجب نيست، امام عليه السلام مرقوم فرمود: خداى تبارك و
تعالى فرمايد: (50 سوره 28) «اگر از تو نپذيرفتند، بدان كه فقط از هوسهاى خود
پيروى ميكنند، گمراهتر از كسى كه پيروى هوس خود كند كيست؟».
شرح
- آيه شريفه وَ ما كانَ
الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً را علاوه بر مفسرين و محدثين، علماء اصول هم
مورد بحث و تحقيق قرار داده و در باب حجيت خبر واحد بآن استدلال ميكنند و به آيه
نفر مشهور گشته است، اين دانشمندان بزرگ در تفسير آيه شريفه ميگويند: مورد نزول
آيه در باره مسلمينى است كه از محضر پيغمبر و امام صلوات اللَّه عليهم دورند و در
شهر ديگر زندگى ميكنند و چون تحصيل علم دين بر آنها لازمست و از طرفى هم ممكن نيست
كه همه مكلفين كوچ كنند و شهريرا در اختيار كودكان غير مكلف گذارند بايد كه از
تمام مردم شهر، دستهاى كوچ كنند و خدمت امام برسند و معارف و احكام دين را ياد بگيرند
و عذاب و عقابى كه بر گناه مترتب مىشود از امامشان بشنوند، سپس بشهر خود مراجعت
كرده و آنچه آموختهاند بهمشهريان خود باز گويند و ايشان را از عواقب وخيم معاصى
بيم دهند، شايد آنها بپذيرند.
بنا بر اين تحصيل علم بر
همه واجبست، براى يك دسته با رفتن بخدمت امام و شنيدن از آن حضرت و براى ديگران با
شنيدن از آن دسته هنگامى كه برميگردند، پس اصل تحصيل علم بر همه واجبست بوجوب عينى
و مسافرت براى تحصيل علم بر چند نفرى بوجوب كفائى واجبست.
و البته از اين آيه
استفاده مىشود كه پرسيدن مردم از امام لازمست، چنان كه از آيه فَسْئَلُوا
أَهْلَ الذِّكْرِ استفاده مىشود، پس مقصود محمد بن ابى نصر اينست كه: طبق اين
دو آيه بر مردم لازمست كه از شما بپرسند و شما ميفرمائيد كه جواب دادن بر ما لازم
نيست، اين چگونه درست مىآيد؟!! حضرت در پاسخ بآيه شريفه (50 سوره 28) استشهاد
ميفرمايد يعنى همچنان كه پيغمبر (ص) بمردم پاسخ ميداد ولى هوا پرستان نميپذيرفتند
و خداى تعالى آن آيه را نازل فرمود. تا اشاره داشته باشد باينكه پاسخ دادن بهوا-
پرستان لازم نيست، ما امامان هم كه جانشين پيغمبر هستيم، همان روش را داريم، پس
يكى از جهات پاسخ ندادن ما اينست كه سئوالكننده قصد فهميدن ندارد، بلكه هوا پرست
و متمرد است.
كسانى را كه خداى
تعالى در قرآنش عالم ناميده ائمه (ع) ميباشند
1-
امام باقر عليه السلام
راجع بقول خداى عز و جل (9- سوره 39) «آيا كسانى كه دانند با
نام کتاب : ترجمه اصول کافي شيخ کليني نویسنده : مصطفوى، سيد جواد جلد : 1 صفحه : 307