او را قابل حمل قرار داده.

شرح‌

- كلمه «استوى» كه از ماده «سوى» مشتق است بمعنى برابرى و اعتدال و يك نسبت داشتن است و مساوات و تساوى و تسويه هم از همين ماده مشتق است ولى چون بحرف «على» متعدى شود مانند آيه شريفه متضمن معنى غلبه و استيلاء و تسلط گردد از اين جهت بيشتر مفسرين آيه را بمعنى غلبه و استيلاء گرفته‌اند و گفته‌اند چون كلمه «عرش» بمعنى احاطه علمى و ايجادى خداست بر تمام جهان آفرينش پس استيلاء خدا بر عرش بمعنى تسلط اوست بر تمام جهان آفرينش ولى امام صادق (ع) در اين سه حديث استوى را بمعنى اصلى آن كه برابرى و اعتدالست تفسير فرموده يعنى علم و قدرت خدا نسبت بهمه چيز جهان برابر است يا مهر و لطف او نسبت بهمه يكسانست و اين معنى با كلمه «رحمان» مناسبتر است و اين دو تفسير با يك ديگر منافات ندارد زيرا آيات قرآن بقالبى ريخته شده كه گاهى متحمل هفتاد معنى هم ميباشد و اين از معجزات قرآن كريم است و گاهى كلمه استوى بوسيله حرف «الى» متعدى شود و در آنجا بمعنى قصد و توجه آيد چنان كه در آيه شريفه «ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى السَّماءِ» باين معنى آمده است.

10-

راجع بقول خداى تعالى «اوست كه در آسمان معبود و در زمين معبود است»

هشام بن حكم گويد: ابو شاكر ديصانى گفت: آيه‌اى در قرآن است كه گفته ما را ميرساند گفتم: كدام آيه؟ گفت: (آيه 83 سوره 43) «اوست كه در آسمان معبود و در زمين معبود است» هشام گويد من نفهميدم چگونه جوابش گويم مغلوب شدم [سپس بحج رفتم‌] و بامام صادق عليه السلام گزارش دادم، حضرت فرمود اين سخن زنديقى خبيث است، چون بسويش باز گشتى باو بگو، اسم تو در كوفه چيست، او ميگويد: فلان، سپس بگو اسم تو در بصره چيست، او ميگويد همان فلان، پس بگو همچنين است خداى پروردگار ما در آسمان معبود است و در زمين معبود است و در درياها معبود است و در بيابانها معبود است و در همه جا معبود است، هشام گويد: من بازگشتم و نزد ابو شاكر آمدم و باو باز گفتم، او گفت، اين جواب از حجاز آمده است.