كه خشنودى حالتى است كه بانسان وارد مى‌شود و او را از حالى بحالى بر ميگرداند چون كه مخلوق تو خالى ساخته شده و بهم آميخته است. هر چيز در او راه دخولى دارد و خالق ما را راه دخولى براى اشياء نيست زيرا او يكتاست، ذاتش يگانه و صفتش يگانه است، پس خرسندى او پاداش او و خشمش كيفرش مى‌باشد بدون اينكه چيزى در او تأثير كند و او را برانگيزاند و از حالى بحالى گرداند، زيرا اين تغييرات از صفات مخلوقين ناتوان نيازمند است.

7-

امام صادق (ع) فرمود: مشيت پديد شده است (چنانچه در دو حديث قبل از قول مرحوم فيض بنقل مجلسى ره ذكر شد و آن لحاظ دوم مشيت است كه بمخلوق) نسبت پيدا ميكند.

خلاصه سخن در صفات ذات و صفات فعل‌

هر دو صفتى كه بتوانى خدا را بآنها توصيف كنى و هر دو وجود داشته باشد صفت فعل خدايند، توضيح اين جمله مختصر اينست كه تو در جهان هستى ثابت ميكنى چيزى را كه ميخواهد و چيزى را كه نميخواهد (ميگوئى آسانى كار بندگانش را ميخواهد و دشوارى آن را نميخواهد) و چيزى كه خشنودش كند و چيزى كه بخشمش آرد و چيزى كه دوست دارد و چيزى كه مبغوض دارد (اينها همه صفات فعل خدا هستند و اراده هم صفت فعل است) زيرا اگر اراده مانند علم و قدرت از صفات ذات باشد «ما لا يريد» آنچه خدا اراده ندارد ناقض اين قول ميباشد و نيز اگر آنچه دوست دارد از صفات ذات باشد، آنچه مبغوض دارد ناقض آن خواهد بود، مگر نميبينى كه ما در عالم وجود آنچه را خدا نداند و آنچه را خدا بر آن قدرت ندارد نمى‌يابيم، همچنين است تمام صفات ذات ازلى او كه ما نميتوانيم خدا را بقدرت و عجز [و علم‌