اللّه ولّى الذين امنوا يخرجهم من الظلمات الى النور و الذين كفروا اوليائهم الطاغوت يخرجونهم من النور الى الظلمات‌[1]؛ خداوند ولى و سرپرست كسانى است كه ايمان آورده‌اند، آنها را از تاريكى به سوى نور مى‌برد و آنان كه كافر شدند، سرپرستانى طاغوتى بر آنها حكم مى‌رانند كه آنان را از نور خارج ساخته، به سمت تاريكى مى‌برند.

اين آيه بدين معنا است كه:

«اگر از ولايت الله خارج شوى، هيچ چاره ندارى كه تحت ولايت طاغوت بروى و اگر بخواهى وارد ولايت الله شوى، بايستى قبلا از ولايت طاغوت خارج شوى يعنى، نه دو ولايت بر توست هم طاغوت هم الله و نه ممكن است كه هيچكدام نباشد؛ يعنى هم مانعة الجمع است و هم مانعة الخلو است».[2] از روايات نيز اين معنا استفاده مى‌شود كه دو نوع حكومت بيشتر نيست:

1. امير المؤمنين على عليه السّلام در ردّ كلام خوارج كه مدعى نفى حكومت بودند و فرياد (ان الحكم الّه للّه) سر مى‌دادند، فرمودند:

«هؤلاء يقولون لا امرة الا للّه و انه لابد للناس من امير برّ او فاجر[3]»؛ اينها مى‌گويند امارت فقط براى خدا است؛ درحالى‌كه مردم ناچارند، اميرى و حاكمى داشته باشند، نيكوكار يا بدكار.

از كلام آن حضرت نكاتى را مى‌توان استنباط نمود:

اولا: حكومت و جود حاكم ضرورى است؛ استنباط نمود:

ثانيا: حضرت درصدد بيان ضرورت حكومت است، نه مشروعيت بخشيدن به حكومت فاجر.

ثالثا: اگر حكومت صالح و شخص صالح و امين، پذيرفته نشود، به ناچار حكومت جور و ستم مورد قبول واقع شده است.

2. امام صادق عليه السّلام مى‌فرمايد:

«نحن اصل كل خير و من فروعنا كل برّ، فمن البرّ: التوحيد، و الصلاة و الصيام، و كظم‌

[1] - بقره، آيه 257.

[2] - محيى الدين حائرى شيرازى؛ ولايت فقيه ا؛ ص 22.

[3] - فيض الاسلام؛ نهج البلاغه؛ خطبه 40، ص 125.