حاكميت دارد. از اين رو در انديشه سكولار، بشر بدون نياز به وحى مدعى قانون‌گذارى است؛ امرى كه در انديشه اسلامى بطلان آن بر هر مسلمانى واضح است: وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا انْزَلَ اللَّهُ فَاولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ‌[1]؛ و كسانى كه به موجب آنچه خدا نازل كرده داورى نكرده‌اند، آنان خود كافرانند. در انديشه توحيدى، اعتقاد به ربوبيت تشريعى مستلزم قانون‌گذارى الهى است: انِ الْحُكْمُ الّا لِلّهِ‌[2]؛ حكم مخصوص خداست.

بدين سان در انديشه بشرى تمنيّات نفسانى و آرزوهاى بشرى مدار ارزش شمرده مى‌شوند: افَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ الهَهُ هَواهُ‌[3]؛ [اى رسول ما] پس آيا ديدى آن را كه هواى نفسش را خداى خود قرار داده است.

2. آيين مسيحيت به علت وقوع تحريف و اشتمال بر گزاره‌هايى حاكى از تقسيم كار ميان قيصر و ارباب كليسا، بستر مساعدى براى رشد سكولاريسم به شمار مى‌رود. در حالى كه انديشه اسلامى به علت جامعيت و مصونيت از تحريف و ايجاد ارتباطى منطقى ميان دنيا و آخرت، اسلام سرزمين مساعدى براى رشد بذر سكولاريسم نيست. انطباق اسلام با نيازهاى فطرى بشر موجب شده كه اسلام با غناى فكرى، پاسخ‌گوى مشكلات بشر در همه ادوار زندگى باشد. همين ويژگى باعث شده كه متفكران اسلامى به بسيارى از شبهاتى كه رهبران كليسا از پاسخ آن اظهار عجز مى‌كنند، پاسخ‌گو باشند.

3. سكولاريسم در مقام عمل سياسى ره‌آوردى جز استبداد به همراه نداشته است؛ اگرچه بانيان انديشه سكولار، مدعى آزادى فكر و انديشه‌اند و

[1]. مائده 5، 44.

[2]. يوسف 12، 39.

[3]. جاثيه( 45)، 23.