يكتايى نژاد آريايى، پرداختن به تاريخ شاهان قديم و نشان دادن عظمت آنان و همچنين بازسازى آثار باستانى كه به‌زعم شاه، سيماى درخشان تمدن پرشكوه ايران كهن بود.

تجددگرايى و تضعيف ارزش‌هاى دينى، بخشى از برنامه‌هاى نوسازى فرهنگى دولت رضاشاه به‌شمار مى‌آمد؛ چراكه از نظر او، ريشه‌دار بودن تفكر دينى و مبانى ارزشى حاكم بر جامعه ايرانى، مانعى جدى براى فرايند غربى‌سازى ايران بود. ازاين‌رو، دولتمردان رژيم سلطنتى با رواج بى‌قيدى و تحقير نهادهاى دينى و سنت‌هاى ملى، مبارزه خود را عليه مذهب آغاز كردند. حضور ميسيون‌هاى مذهبى، تأسيس مدارس جديد به سبك اروپايى، تأسيس كانون‌ها و انجمن‌هاى روشنفكرى، ترويج بى‌حيايى در ميان زنان، كشف حجاب بانوان و نيز تغيير نظام آموزشى، ازجمله فعاليت‌هايى بود كه در اين دوره با اهتمام جدى انجام شد.

جملگى اين اقدامات و اصلاحات فرهنگى براى ايجاد هويت جديد صورت مى‌گرفت كه جوهره اصلى آنها نيز تأكيد بر ناسيوناليسم (ملى‌گرايى) بود. در واقع درك دولت نوگرا از تمدن جديد، سلوك و رفتار تجددمآبانه و تغيير، در ظواهر بود، نه شكوفايى انديشه و فرهنگ. بى‌شك در همين راستا بود كه همسان‌سازى فرهنگى و رؤياى رسيدن به تمدن اروپايى، نخبگان غرب‌زده ايرانى را برآن داشت تا به تغيير در پوشاك و كشف حجاب زنان روى آورند.

گام بعدى در راستاى ايجاد دگرگونى در صورت‌بندى‌هاى اجتماعى، تحول در نظام آموزشى كشور بود. ازسوى شوراى عالى معارف،[1] نظام آموزشى مدارس فرانسه به‌عنوان الگوى مدارس ايرانى پذيرفته شد و بدين‌ترتيب آموزشگاه‌هاى جديد، هنرستان‌هاى صنعتى و دانش‌سراهاى مقدماتى و عالى، به همراه معلمان اروپايى به‌شكلى مختلط تأسيس گرديد. به‌طوركلى سازمان‌هاى مذكور به سه منظور پى‌ريزى شد: يكى آماده‌سازى اذهان عمومى براى پذيرش تغييرات سياسى و اجتماعى و همسو شدن با آن و سعى در القاى برخى مفاهيم مانند شاه‌پرستى و ميهن‌دوستى؛ دوم ارائه تحليل‌هايى براى توجيه عملكرد نهادهاى حكومتى و سوم نيز ايجاد يكپارچگى فكرى در ميان مردم و نفى فرهنگ بومى.

[1]. شورايى كه اختيار تنظيم و تصويب آيين‌نامه‌هاى مدارس و مؤسسات فرهنگى و هنرى و صدور پروانه نشريات و تأسيس مدارس و ... به آن واگذار شده بود.