پيامبر و مسجد كوفه را پى مى‌كند و از نوبنياد مى‌نمايد ...»[1] و نيز: «هنگامى‌كه قائم آل محمّد صلى اللّه عليه و اله قيام مى‌كند، در پشت كوفه مسجدى مى‌سازد كه براى آن هزار در است و خانه‌هاى مردم كوفه به نهر كربلا متصل مى‌شود».[2]

البته از طرفى دستور مى‌دهد تجملات و زينت‌هاى اضافى مساجد برداشته و مكان‌هاى مرتفع آن- كه احتمال اشراف به خانه‌هاى ديگران مى‌رود- خراب گردد:

«چون قائم ظهور مى‌كند، فرمان مى‌دهد كه مناره‌هاى مساجد و مكان‌هاى مرتفع آنها را خراب سازند؛ زيرا آن بدعت است و هيچ پيامبر و وصىّ پيامبرى، آنها را نساخته است».[3]

2- 3. كاركرد علمى و فكرى‌

انسان‌ها در طول تاريخ، همواره تجربه‌ها، دانش‌ها و معلوماتى به دست آورده‌اند كه در ميان اين اندوخته‌ها، آموزش‌ها و دستورات پيامبران جايگاه ويژه‌اى دارد. يكى از اصول و هدف‌هاى اصلى انبيا، گسترش علم، خردورزى، دانايى و پيشرفت است. آنان انسان‌ها را به فراگيرى علم در تمامى زمينه‌ها- از شناخت خود و طبيعت تا معرفت خدا- دعوت كرده‌اند. در سايه اين دستورات، انسان به تفكر، تعقل و دانش‌اندوزى پرداخت و در هر رشته‌اى از علوم، به مسائل و كشفيات جديدى رسيد و علم تاكنون در حال رشد و پيشرفت است. البته اين پيشرفت‌ها و يافته‌هاى علمى، بيشتر در مسائل ظاهرى جهان و

[1].« إنّ القائم إذا قام ردّ المسجد الحرام إلى أساسه و مسجد الرسول إلى أساسه و مسجد الكوفه إلى أساسه»:

محمّد بن يعقوب كلينى، كافي، ج 4، ص 543، ح 16؛ محمّد بن حسن شيخ طوسى، التهذيب، ج 5، ص 452، ح 222؛ محمّد بن حسن حرّ عاملى، اثبات الهداة، ج 3، ص 449، ح 51.

[2].« إذا قام قائم آل محمد صلى اللّه عليه و اله بنى في ظهر الكوفة مسجدا له ألف باب و اتّصلت بيوت أهل الكوفة بنهرى كربلا»: محمّد بن محمّد شيخ مفيد، الارشاد، ج 2، ص 380؛ على بن عيسى اربلى، كشف الغمه، ج 2، ص 463؛ فضل بن حسن حسن طبرسى، اعلام الورى، ص 460.

[3].« إذا خرج القائم، امر بهدم المنار و المقاصير الّتى في المساجد .... معنى هذا أنّها محدثة مبتدعة لم يبنها نبىّ و لا حجّة»: محمد بن حسن شيخ طوسى، كتاب الغيبة، ص 206 و 207؛ حسين نورى، مستدرك الوسائل، ج 3، ص 379، ح 383؛ على بن عيسى اربلى، كشف الغمة، ج 2، ص 418.