و شيوه‌اى مستقر شده و حاكميت آن چگونه تثبيت خواهد شد؟ آيا جنگ‌ها و كشمكش‌هاى آغازين و غلبه بر دشمنان، معيار اين استقرار است يا بيعت و رضايت مردم هم نقش عمده‌اى ايفا مى‌كنند؟ اين قدرت به چه شكلى تثبيت مى‌يابد و ...؟

باتوجّه به روايات و شواهد مختلف، نمى‌توان نظر واحدى در اين باره ارائه كرد.

دولت مهدى عليه السّلام براساس ساختار امامت شكل مى‌گيرد و لزوما از قواعد و هنجارهاى خاص آن در استقرار و ثبات تبعيت مى‌كند. بر اين اساس مى‌توان الگوى سه‌بعدى زير را درباره خاستگاه و استقرار حكومت جهانى آن حضرت تصوير نمود:

1. نصب خاصّ الهى‌

2. تعيين پيامبر صلّى اللّه عليه و اله يا امام قبلى‌

3. پذيرش و رضايت مردم‌

پيش از بيان اين الگوى سه‌گانه، تأكيد مى‌شود كه جنگ‌هاى آغازين حكومت حضرت مهدى (عج)، براى نابودى دولت‌هاى باطل و رفع ظلم و ستم صورت مى‌گيرد (آن هم پيش از ارشادات و راهنمايى‌هاى فراوان)؛ نه براى استيلا و غلبه بر مردم بنابراين خاستگاه حكومت آن حضرت، اجبار نيست و براى پذيرش آن از سوى مردم، فشار و اجبارى نخواهد بود.

1. نصب خاصّ الهى‌

از ديدگاه شيعه، «امامت» امر و منصبى الهى است و ناگزير بايد خداوند او را برگزيند و پيامبر اكرم- از سوى خدا- شخص او را براى امّت تعيين كند. حكومت و حاكميت، از شئون ربوبيت او است. هيچ‌كس حق حاكميت و تصرّف در شئون اجتماعى و سياسى مردم را ندارد؛ مگر آنكه به دليل معتبر شرعى، منصوب يا مأذون بودنش از سوى خداوند، ثابت شده باشد. شيعه اماميه، براساس ادله قطعى، ائمه اطهار عليه السّلام را امامان منصوب به نصب خاص از سوى پروردگار عالم مى‌داند.[1]

«امامت مقامى الهى و قرار داده شده از سوى او و پيمان خداوند متعال است؛ چنان‌

[1]. ر. ك: ناصر مكارم شيرازى، پيام قرآن،( تهران: دار الكتب الإسلاميّة، 1377)، ج 9،( امامت و ولايت).