نام کتاب : اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير نویسنده : انصارى قمى، ناصر الدين جلد : 1 صفحه : 55
متأله و عالم ربانى، آقا محمّد بيدآبادى اصفهانى (د. 1197 ه. ق)
علوم عقلى را آموخت، و در فلسفه و منطق و كلام سرآمد اقران شد. سپس در حدود سال
1170 ه. ق[1] يا اندكى بعد به مشهد مقدس
مهاجرت كرد، و نزد علامه شيخ حسين عاملى مشهدى، امام جمعه و شيخ الاسلام مشهد،
رياضيات را فراگرفت و در آن تبحرى بسزا يافت.[2]
وى بدان پايه مورد توجه استادش قرار گرفت، كه او را به دامادى خويش پذيرفت.[3]
سپس، وى به عتبات عاليات هجرت كرد و نزد دو فقيه والامقام، علّامه
بزرگ آقا شيخ مهدى فتوتى عاملى و استاد كل آقا محمّد باقر وحيد بهبهانى، به
فراگيرى فقه، اصول و حديث پرداخت و گوى سبقت را از همگنان ربود.[4]
وى ساليان دراز همراه با دوستان و همبحثهاى خود: سيد محمّد مهدى بحر العلوم، سيد
ميرزا مهدى شهرستانى و ملا محمّد مهدى نراقى- كه با او به «مهادى اربعه» شهرت
يافتهاند-، در درس وحيد بهبهانى شركت جست و از خرمن دانش آن بزرگمرد توشهها
برگرفت.[5] وى در اغلب
علوم عقلى و نقلى از فقه، اصول، رجال، حديث، حكمت، فلسفه، كلام، منطق و رياضيات،
زبردستى فراوان
[1]. در كتاب شجره طيبه آمده است:« تاريخ آمدن
ميرزا از اصفهان به مشهد، بدرستى معلوم نيست. وليكن تاريخ تقريبى ورود او به مشهد،
در اوايل جوانىاش بوده ... و چون تاريخ تولد ميرزا مهدى ... سال 1152 ه ق است،
بنابراين بايد وى در اوان جوانى يعنى در حدود سال 1170 ه ق يا اندكى بعد، به مشهد
مقدس مشرف شده باشد».
[2]. تمام شرح احوال نگاران به مهارت او در غالب
علوم، بويژه دانش عقلى و راضيات تصريح نمودهاند. از آن جمله: بسطامى در فردوس
التواريخ و ميرزا حسن زنوزى در رياض الجنة( مخطوط). ر. ك: امين، اعيان الشيعة، ج
10، ص 75.