س 58- اينجانب در كارخانه‌اى كار مى‌كنم كه كارش آب‌ميوه‌گيرى است تقاضا دارم بفرماييد من چه وظيفه‌اى در مقابل كارهاى نامشروع اين كارخانه دارم براى اينكه به ما دستور مى‌دهند در آب پرتقال آب مخلوط نماييم آيا به كار خود ادامه دهيم يا نه؟

ج- اگر مى‌دانيد كه در وقت فروش به عنوان آب پرتقال خالص فروخته مى‌شود بايد دست از اين كار برداريد و در غير اين صورت براى شما اشكالى ندارد. ج 2 ف ص 22

- ر. ك: 1128 س 22، 146.

ماده 440: خيار تدليس بعد از علم به آن فورى است.

^^^ 440- ر. ك: 1123/ مس/ 10.

نهم: در خيار تبعض صفقه‌

ماده 441: خيار تبعض صفقه وقتى حاصل مى‌شود كه عقد بيع نسبت به بعض مبيع به جهتى از جهات باطل باشد در اين صورت مشترى حق خواهد داشت بيع را فسخ نمايد يا به نسبت قسمتى كه بيع واقع شده است قبول كند و نسبت به قسمتى كه بيع باطل بوده است ثمن را استرداد كند.

- ر. ك: 348/ مس/ 1.

- 388/ مس/ 3.

ماده 442: در مورد تبعض صفقه قسمتى از ثمن كه بايد به مشترى برگردد به طريق ذيل حساب مى‌شود:

آن قسمت از مبيع كه به ملكيت مشترى قرار گرفته منفرداً قيمت مى‌شود و هر نسبتى كه بين قيمت مزبور و قيمتى كه مجموع مبيع در حال اجتماع دارد پيدا شود به همان نسبت از ثمن را بايع نگاه داشته و بقيه را به مشترى رد نمايد.

- ر. ك: 345/ مس/ 17.

ماده 443: تبعض صفقه وقتى موجب خيار است كه مشترى در حين معامله عالم به آن نباشد ولى در هر حال ثمن تقسيط مى‌شود.