امّا در مورد آياتى كه به صورت متفرّقه نازل مى‌شدند، از ابن عباس روايت شده است:

هنگامى كه وحى بر رسول الله (ص) نازل مى‌شد، آن حضرت (ص) كاتب وحى را فرا مى‌خواند و مى‌فرمود: اين آيات را در فلان سوره در فلان قسمت قرار دهيد[1].

و اين كار با نهايت دقّت انجام مى‌شد.

3- در احاديث صحيحه آمده است:

جبرئيل امين در هر ماه رمضان قرآن را بر رسول خدا (ص) عرضه مى‌كرد. اين كار در هر سال يك مرتبه انجام مى‌شد و در سال وفات آن حضرت (ص) دومرتبه انجام شد[2].

ورسول خدا (ص) آنچه را كه در سينه داشت، بر حافظان قرآن كه بسيار بودند، عرضه مى‌كرد و صاحبان مصحف نيز قرآن خود را بر پيامبراكرم (ص) عرضه مى‌كردند تا اشتباهات احتمالى را تصحيح كنند.

از ابن قتيبه نقل شده است:

آخرين عرضه، بر مصحف زيد بن ثابت بوده است.[3]

[1] - المستدرك: 2/ 222؛ الجامع الصحيح( سنن ترمذى): 5/ 272، تاريخ يعقوبى: 2/ 43؛ البرهان، زركشى: 1/ 304؛ مسند احمد: 1/ 69 و 57؛ تفسير قرطبى: 1/ 60.

[2] - صحيح بخارى: 6/ 319؛ مجمع الزوائد: 9/ 23؛ كنز العمال: ح 34214؛ از طريق ما چيزى وارد نشده است، مگر آنچه شيخ مفيد در ارشاد: 1/ 181 نقل كرده و از او در إعلام الورى، مناقب آل ابى طالب و كشف الغمه آمده است.

[3] - المعارف: 260.