است و به عدالت فرمان داده، از جور و ستم بازداشته و به بيان هرچيز پرداخته و همين ويژگى آن را از ساير كتب حتى كتب آسمانى متمايز ساخته است. اين كتاب عزيز همواره تلاوت مى‌شود و هم‌چنان تازه و شاداب است و با بيان خود، عقل و خرد را مبهوت مى‌سازد و هر اندازه تلاوت شود و زمان بر آن بگذرد، ملال‌آور نيست.

قرآن كريم با ايجاد انقلابى علمى و فرهنگى در تاريكى‌هاى دوران جاهليّت، اعجاز خود را به نمايش گذارد. پايه و اركان نهضت خود را بر شيوه علمى صحيحى استوار ساخت و مردم را به كسب علم و دانش، تشويق كرد و آن را نخستين عامل ترقى انسان به سوى كمال درخور او، قرار داد و به تفكّر و انديشيدن و تجربه و تحقيق و بررسى پديده‌هاى طبيعت و ژرف‌نگرى در آن در جهت كشف رموز و فرمول‌هاى آن ترغيب كرد و كسب هرگونه علم و دانشى را، كه زندگى اجتماعى انسان بدان وابسته باشد، واجب شمرد و به علوم نظرى كلام، فلسفه، تاريخ، فقه و اخلاق توجه خاصّى مبذول داشت و مردم را از تقليد در اعتقادات و پيروى از ظن و گمان بازداشت و پايه‌هاى تمسّك به دليل و برهان را تحكيم بخشيد.

قرآن، مردم را به تلاش و كوشش و پيشى‌گرفتن در كارهاى نيك تشويق كرد و از بيكارى و تنبلى نهى فرمود و به وحدت و دورى از پراكندگى فراخواند و بر تعصّبات نژادى و قبيله‌اى جاهلى خط بطلان كشيد.

آيين اسلام، عدالت را در آفرينش و هستى، قانونگذارى، مسئوليّت‌پذيرى، مجازات و پاداش به عنوان يك اصل پذيرفته است. اسلام، نخستين آيينى است كه نداى حق مساوات در برابر قانون و دين الهى را بين انسان‌ها سرداده و تقسيم مردم به دسته‌هاى گوناگون و نژادپرستى را محكوم‌