صادرات كشورهاى در حال توسعه مشمول بررسيهاى مربوط به عوارض جبرانى قرار گيرد از رفتار ترجيحى برخوردار مى‌شوند. براى اقتصادهاى در حال گذار يارانه‌هاى ممنوع بايد تا سال 2002 حذف شوند.

حفاظتها: حمايت اضطرارى از واردات‌[1]

يك عضو سازمان تجارت جهانى ممكن است واردات يك محصول را موقتا محدود نمايد (از اقدامات «حفاظتى» استفاده كند). اين اقدام در صورتى است كه صنعت داخلى آن كشور از لطمه ببيند يا با موج واردات در معرض لطمه قرار گيرد. در اينجا لطمه بايد جدّى باشد. اقدامات حفاظتى هميشه در گات (ماده 19) وجود داشتند، گرچه در موارد معدودى از اين اقدامات استفاده شده است. پاره‌اى كشورها ترجيح مى‌دادند كه صنايع داخلى‌شان را از طريق تدابير «منطقه خاكسترى‌[2]» حفاظت كنند و بدين منظور به مذاكرات دوجانبه خارج از گات نيز متوسل مى‌شدند. آنها كشورهاى صادركننده را متقاعد مى‌كردند كه صادرات خود را داوطلبانه متوقف سازند يا به روشهاى ديگرى در بازار مشاركت كنند. اين نوع توافقات محصولات زيادى را دربر گرفت: به عنوان مثال اتومبيل، فولاد و نيمه‌هادى‌ها.

موافقتنامه سازمان تجارت جهانى زمينه جديدى را فراهم كرد. اين موافقتنامه تدابير منطقه خاكسترى را ممنوع و مهلتهاى زمانى را در تمام اقدامات حفاظتى وضع مى‌كند (شرط افول)[3]. موافقتنامه بيان مى‌دارد كه اعضا نبايد درصدد جستجو، اخذ يا حفظ هرگونه محدوديت داوطلبانه صادرات، ترتيبات بازاريابى منظم يا هرگونه تدابير مشابهى روى صادرات يا واردات باشند. اين تدابير دوجانبه بايد به منظور تطبيق با موافقتنامه اصلاح شوند و تا پايان سال 1998 بتدريج حذف گردند. كشورها مجازند يكى از اين اقدامات را تا پايان سال 1999 حفظ كنند. تنها موردى كه در عمل واضع شد، ادامه محدوديتهاى اتحاديه اروپا بر واردات اتومبيل از ژاپن بود. اقدامات حفاظتى اتخاذ شده‌

[1] - اين موافقتنامه به نام حفاظتها خوانده مى‌شود(Agreement on Safegards )

[2] (*)Grey area

[3] (**)Sunset Clause