اردریک ویتالیس

اُرْدِریکْ ویتالیس [orderīk vītālīs] (1075- ح 1142م/ 467- ح536 ق)، راهب انگلیسی در صومعۀ سن اِوْروی نرماندی و مورخی که در اثر خود به نام «تاریخ کلیسا» یکی از کامل‌ترین و زنده‌ترین گزارشها را از جامعۀ آنگلونُرمان روزگار خویش برجا گذاشته است.
او کار تاریخ‌نویسی خود را پیش از 1109م با بازنویسی «سرگذشت دوکهای نُرمان» اثر گیوم دو ژومیِژ آغاز کرد و اضافات فراوانی، بیشتر دربارۀ تاریخ خانواده‌های نرمان مرتبط با سن اورو از خود به آن افزود. در حدود سال 1115م به دستور راهب اعظم صومعۀ خود، نوشتن تاریخ آن صومعه و حامیانش را آغاز کرد، ولی این اثر به تدریج به صورت تاریخ عمومی کلیسا، شامل خلاصه‌ای از رویدادها از هنگام تولد مسیح به بعد درآمد (در اصل، قصد آن بود که قسمت اخیر کتاب جداگانه‌ای باشد). او تا ژوئن 1141 به نوشتن این تاریخ مشغول بود و در همان حال مرتباً در بخشهای متقدم آن تجدیدنظر می‌کرد.
گزارش او از لشکرکشیهای ویلیام فاتح در سالهای 1067-1071م براساس کار گیوم دو پواتیه است و چون اصل آن کتاب در دست نیست، روایت اردریک ویتالیس ارزش بسیار دارد. از این گذشته، «تاریخ کلیسا» درمورد تاریخ نرماندی، انگلستان و فرانسه در سالهای 1082- 1141م به غایت ارزشمند است. (100)