آربر

آرْبِر [ārber]، وِرنِر (ز 1929م/ 1308ش)، میکرب‌شناس سویسی و برندۀ جایزۀ نوبل 1978م در فیزیولوژی یا پزشکی، با اشتراک دو دانشمند آمریکایی به نامهای دَنیِل نِیْثِنز و همیلتن اُثَنِل اسمیث (ه‌ م). هر 3 نفر به سبب کارهایشان در ژنتیک مولکولی برنده شدند. به ویژه در کشف و کاربرد آنزیمهایی که مولکولهای غول پیکر اسید دی‌اکسی ریبونوکْلئیک (دی. اِن. اِی) را به قطعه‌هایی درمی‌آورند که در ضمن اینکه می‌توان آنها را به طور تک‌تک مطالعه کرد، اجزاء اطلاعات ژنتیکی موجود در واحدهای سازندۀ مادۀ اصلی حفظ می‌شود.

آربر در مؤسسۀ فن‌آوری فدرال سویس واقع در زوریخ، وابسته به دانشگاه ژنو، و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تحصیل کرد. او از 1960 تا 1970م در ژنو در خدمات دانشگاهی بود تا وقتی که استاد میکرب‌شناسی در دانشگاه بال شد.
در اواخر دهۀ 1950 و اوایل دهۀ 1960م، آربر و چند نفر دیگر کار برندۀ پیشین جایزۀ نوبل، سالوادُر لوریا را گسترش دادند؛ لوریا دریافته بود که باکتری خوارها (ویروسهایی که باکتری را آلوده می‌کنند) نه تنها جهشهای وراثتی در باکتری میزبان خود ایجاد می‌کنند، بلکه به طور هم‌زمان، خود آنها نیز دستخوش جهش وراثتی می‌شوند. تحقیقات آربر بر عمل آنزیمهای محافظت‌کنندۀ موجود‌ در‌ باکتری ‌متمرکز بود‌ که دی.‌ ان. ‌ایِ ویروس مولد عفونت را تغییر می‌دهند؛ مثلِ آنزیم محدود کننده که به سبب توانایی آن در محدود کردن رشد باکتری‌خوار با قطعه قطعه کردن مولکول دی. ان. ایِ آن، به این اسم خوانده می‌شود. (113)