رفتارى ندارد.

از اين رو آقاى گنت دو اشكال عمده بر نظريه آقاى او. كونر وارد مى‌كند: نخست: اينكه اگر بنا به گفته آقاى او. كونر به علّت مرجحى نياز باشد كه فاعل را به انتخاب يكى از راه‌هاى ممكن وادار كند چنانچه اين علّت مرجح جبرى نباشد، سؤال همچنان باقى است كه علّت علّيت فاعل براى فعل چيست؟ و چه چيز به فاعل قدرت كنترل و تعيين رفتار خويش را داده است؟

آقاى گنت براى گريز از اين اشكال اصل وجود مرجحى را براى فعل فاعل ارادى لازم نمى‌داند، وهمان طور كه توضيح خواهيم داد معتقد است فاعل قدرت كنترل فعل خود را دارد اگر چه هيچ مرجحى كه فعل معينى را ايجاب كند در كار نباشد[1].

دوّم: اين كه نظريه علّيّت فاعلى‌[2] بنابر تصويرى كه آقاى او. كونر ارائه مى‌كند، قابل كشف و اثبات نيست، زيرا:

اولًا: مادام كه فاعل در علّيّت فعل خويش از هيچ عامل برونى اثر نپذيرفته است، و تمام عواملى كه در پيدايش فعل آزاد دخالت دارند در ذات خود اوست، معلوم نيست چگونه صدور فعل از او در زمان خاص و در شرايط خاص قابل توجيه است؟ چه چيز موجب آن مى‌شود كه فعل را در زمان معينى نه در زمانى ديگر و در شرايط معينى نه در شرايطى ديگر بوجود آورد؟

و ثانياً: حال كه علّيّت فاعل ارادى نسبت به فعل، معلول علّت‌هاى برونى نيست، به چه دليل فاعل را علّت فعل خود بدانيم، و آن را علّت فاعلى فعل بناميم؟ و چرا نتوانيم فاعل را موضوع ساده‌اى براى حالتى كه آن را «فعل يا اراده» مى‌ناميم بدانيم؟

بر همين اساس آقاى گنت تصوّرى را كه آقاى او. كونر از علّيت فاعلى‌[3] ارائه مى‌كند نمى‌پذيرد، و عمده همت خويش را به سوى اين نكته مصروف مى‌دارد كه رفتار فاعل ارادى را بر مبناى نظريه اختيارگرائى ساده‌[4] به گونه‌اى توجيه كند كه ضمن عدم نيازمندى به قوانين علّيّت عمومى و نيز به انگيزه‌هاى رفتارى، از دو وصف آزادى و مسئوليت برخوردار باشد.

[1]

. Freewill, Freedom, Responc ibility And Agency

،512 .

[2] .Agent ca usation .

[3] .Agent caus ation .

[4] .Simple Indeterm inism .