مقدمه در باب احوال و آثار ابن ابى طىّ و تشيع شهر حلب‌

يحيى بن حميد بن ظافر طائى حلبى (575- 630)[1] يكى از مورخان برجسته شيعه مذهب و از مردمان شهر حلب است كه جز تاريخ، در بسيارى از عرصه‌هاى ديگر علم و دانش، آثار بزرگى را پديد آورده است. متأسفانه، پس از آن‌كه تشيع در نواحى شامات مورد بى‌مهرى و تنگناى سلاطين نورى و ايوبى و مملوكى قرار گرفت، آثار اين بزرگمرد عالم تشيع نيز از ميان رفت. فهرست بلند آثار وى، كه هركدام در چندين مجلد بوده و نقلهايى از آنها در آثار مورخان بعدى شامات برجاى‌مانده، نشان از مرتبت والاى علمى او دارد. درواقع، وى در ادامه كاروان بزرگى از عالمان شيعه قرار دارد كه از اواخر قرن سوم تا قرن ششم و هفتم، در اين شهر بزرگ، رهبرى شيعيان آن ناحيه را كه اكثريت جمعيت حلب را تشكيل مى‌دادند، عهده‌دار بوده است. شايد نكته بديعى كه بتواند موقعيت او را به عنوان يك عالم بزرگ و روحانى مردمى در اين شهر نشان دهد، آن باشد كه به نوشته ابن شداد (م 684) در ميان مساجد حلب، مسجدى به نام مسجد منتجب الدين يحيى بن ابى طىّ المعروف به ابن النجار وجود داشته است.[2]

تشيع امامى ابن أبى طى بيش از هر چيز روشن و درخشان است، به‌ويژه كه در

[1] . مصطفى جواد تاريخ درگذشت وى را سال 627 ياد كرده است. نك: اعيان الشيعة، ج 10، ص 286

[2] . الاعلاق الخطيرة فى ذكر أمراء الشام و الجزيرة، الجزء الاول، القسم الاول، ص 64