فصل دوم: حقيقت روح‌

حقيقت روح بحسب احتمالات ابتدائى از سه صورت بيرون نيست، يا جوهرى است بسيط و مجرد از ماده و لواحق آن، يا جسم است و يا عرض.[1]

صاحب نظران در اين مقام اقوال گوناگونى دارند كه حكايت از پريشانى افكار آنان و صعوبت فهم بحث خودشناسى دارد، عجب اينكه پاره اى از اين نظريات كه درباره خود انسان ذكر شده واضح الفساد مى باشد.

بهرحال ما در اين فصل نظريات دانشمندان را پيرامون تعريف روح نقل و ارزيابى خواهيم كرد.

1- روح جسم نازك هوائى است كه در سوراخ ها و منافذ بدن در حال تردد است؛ «جسم رقيق هوايى متردد فى مخارق الحيوان» اين نظريه به اكثر متكلمين، از جمله سيد مرتضى ره، نسبت داده شده‌

[1] - يا مجموع جسم و عرض و يا مركب از هر دو چنانچه برخى گفته اند و بعضى از جسم به متحيّز و از عرض به حال در متحيز تعبير كرده اند.