خواب انسان و حيوان‌

نظريه اول: خواب نتيجه انتقال قسمت عمده خون از مغز به ساير قسمت هاى بدن است. (عامل فيزيكى).

نظريخ دوم: فعاليت هاى زياد جسمانى سبب جمع شدن مواد سمى مخصوصى در بدن مى‌شود، و همين امر روى سيستم سلسله اعصاب اثر مى گذارد و حالت خواب به انسان دست مى دهد و اين حال ادامه دارد تا اين سموم تجزيه و جذب بدن گردد. (عامل شيميايى و كيميايى).

نظريه سوم: دستگاه فعال عصبى مخصوصى كه در درون مغز انسان است و مبدء حركات مستمر اعضا مى‌باشد، بر اثر خستگى از كار مى افتد و خاموش مى‌شود. (عامل عصبى).

صحت و سقم هر يكى از اين سه نظريه از صلاحيت نويسنده بيرون و مربوط به متخصصين برازنده علوم تجربى مى‌باشد.

ولى آنچه كه معلوم است، اين عوامل به تنهايى علت مستقل خواب نيست، بلكه علل مادى زمينه ساز علت اصلى مى‌باشد.

حيات از نظر دين و عقل از پيوند روح و تعلق او به بدن پيدا مى‌شود، و موت عبارت از قطع دايم اين پيوند و تعلق است كه روح به برزخ منتقل و حيات برزخى را با جسم برزخى برگزار مى‌كند.

تعلق روح در چند مورد از بدن قطع يا ضعيف مى‌شود:

1- در موقع مردن كه به طور كلى قطع مى‌شود، و در ميدان قيامت كه بدن فيزيكى دوباره شكل مى گيرد، روح با او ارتباط تدبيرى و يا ارتباط ديگرى دوباره پيدا مى‌كند.

2- در موقع خواب كه به تعبير قرآن، خداوند آن را قبض نموده و موقع‌