ندارد هرچه دلش بخواهد بگويد، هرقانونى را وضع كند و هركارى كه با مخالفين متدين خود بخواهد بكند بكند. بلكه بايد تمام اعمال و تصويبات آنان در چارچوب مقررات اسلامى باشد.

دسته پنجم كسانيكه براى براندازى دولت اسلامى و يا تضعيف آن و يا براى اخلال امنيت عمومى و امثال آن مسلحانه اقدام مى كنند و غرض آنان مخالفت با اسلام و يا با حكومت اسلامى و يا مجرد بقدرت رسيدن برخلاف موازين شرعى و يا نفع مادى و يا نام در- آوردن است. اين دسته از جمله محاربين و مفسدين‌اند كه جزاى آنان در قرآن مجيد بيان شده است.

دسته ششم آنانيكه روى شبهه و اشتباه بقيام مسلحانه اقدام ميكنند و يا حكومت اسلامى ميجنگند، درين جا ممكن است مسأله را دو- قسمت كنيم، زيرا گاهى حكومت بر مخالفين خود غالب ميشود كه درين صورت دادگاههاى آن حكومت با آنها بر اساس احكام اسلامى بنظر خود عمل ميكنند[1] و گاهى زور حكومت بمخالفين نمى‌رسد درين جا وظيفه ملت يا مسلمانان كشور ديگر اينست كه طرفين را به مصالحه دعوت كنند اگر يك طرف از قبولى حق امتناع كرد باغى شمرده ميشود و بايد با فرقه باغى تا راضى شدن‌شان بحق و عدل بجنگند[2] در قرآن ميخوانيم: اگر دو طائفه‌اى از مؤمنين با هم بجنگ بپردازند ميان آنان اصلاح كنيد اگر يك طائفه بغساوت و از قبولى حق سركشى كردند با آنان بجنگيد تا بفرمان خدا بر- گردند كه درين صورت ميان آنان بعدل اصلاح كنيد. و ما احكام باغيان را بعدا بيان ميداريم و عين همين حكم درباره دو دولت‌

[1] آيه بغات اين مورد را شامل نميشود زيرا مفروض آيه قوى بودن و غير مغلوب بودن مقاتلين است چون در فرض بغاوت و عدم قبول اصلاح به طائفه سوم امر بمقاتله شده است و معلوم است كه مقاتله با عجز باغى معنى ندارد.

[2] درين جا مسايلى وجود دارد كه در فصل آتى بپاره‌اى از آنها اشاره ميكنيم.