خَلْقٍ جَدِيدٍ آيا باشيم مادر آفرينش تو يعنى باز ما را زنده گردانند أُولئِكَ‌ آن گروه كه با وجود آنكه خدا را خالق آسمان و زمين ميدانند و بجهت عناد هيچ فكر نميكنند كه هر كه بر ابداء قادر باشد بر اعاده قادر تواند بود الَّذِينَ‌ آنان‌اند كه‌ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ‌ نگرويدند بپروردگار خود بجهت ناگرويدن ايشان بقدرت او بر حشر و نشر وَ أُولئِكَ الْأَغْلالُ‌ و آن گروه غلها فِي أَعْناقِهِمْ‌ در گردنهاى ايشان است يعنى مقيدند باغلال ضلال و بجهت فرط عناد از آن خلاصى ندارند و يا روز قيامت غل آتشين بر گردن ايشان نهند و اين از علامات كفار باشد در دوزخ‌ وَ أُولئِكَ‌ و آن گروه‌ أَصْحابُ النَّارِ ملازمان آتش دوزخ‌اند هُمْ فِيها ايشان در آن‌ خالِدُونَ‌ جاويدانند بدانكه ميان علما اختلافست در ما يعاد به ابو القاسم بلخى بر آنست كه حقتعالى جميع اجزاء شخص را اعاده كند و ابو هاشم گفته كه اجزايى كه بآن زنده از غير خود متميز مى‌شود اعاده كرده شود بعد از آن از اين قول برگشته و قايل باعاده حيات شد با بينه و نزد قاضى ابو الحسن اعاده در بينه است و ما عداى آن تبدل در آن جايز است و اين اصح اقوال است در خبر است كه نضر بن حارث و اشباه آن استعجال عذاب ميكردند بر سبيل استهزاء و انكار حق تعالى فرمود وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ‌ و طلب تعجيل ميكنند از تو بِالسَّيِّئَةِ بعقوبتى كه خداى براى ايشان مقرر كرده‌ قَبْلَ الْحَسَنَةِ پيش از عافيت و چون حق تعالى عذاب استيصال را از اين امت صرف كرده و تعذيب مكذبان آن حضرت را تاخير فرموده و با قيامت افكنده پس آن تاخير حسنه است و آن استيصال سيئه و كافران استعجال عذاب استيصال ميكردند قبل از احسان الهى بر ايشان بتاخير آن و بر وجه انكار و استهزاء در آن استعجال ميكردند وَ قَدْ خَلَتْ‌ و حال آنكه گذشته است‌ مِنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلاتُ‌ پيش از ايشان عقوبتهاى امثال ايشان از مكذبان چون خسف و مسخ و رجفه پس ايشان چرا بدان اعتبار نميگيرند و تجويز مثل آن نميكنند بر خود مثلات جمع مثلست بفتح تا و ضم آن چون صدقه و صدقه و تسميه عقوبت بآن بجهت آنست كه آن مثل معاقب عليه است و منه المثال للقصاص كما يقال (امثلت الرجل من صاحبه اذا اقتصصته) وَ إِنَّ رَبَّكَ‌ و بدرستى كه پروردگار تو لَذُو مَغْفِرَةٍ هر آينه خداوند آمرزش است‌ لِلنَّاسِ‌ براى مردمان يعنى كافران چون ايمان آرند و تصديق كنند خداى بيامرزد ايشان را و ببخشايد عَلى‌ ظُلْمِهِمْ‌ بر ستم ايشان يعنى كفر ايشان بيامرزد و از سر معاصى ايشان‌