بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ المر نزد بعضى علماى تفسير حروف مقطعه مختصرات كلمات‌اند كه دلالت بر صفات الهى ميكند چنان كه در المر الف الاء او است و لام لطف بى‌منتهاى او است و ميم ملك بى‌زوال او است و را رافت پر كمال اوست قول بعضى آنست كه برخى از اينحروف دلالت بر اسماء الهى دارد و بعضى بر افعال چنانچه المرا كه بمعنى انا اللَّه اعلم و ارى است يعنى منم خداى كه ميدانم احوال خلقان را و ميبينيم افعال و اقوال بندگان را تِلْكَ‌ اين آيات‌ آياتُ الْكِتابِ‌ آيتهاى قرآنست يا آيات سوره كامله است‌ وَ الَّذِي أُنْزِلَ‌ مجرور المحل است بر معطوف بر كتاب يعنى اين آيات از آيتهاى آن چيزى است كه فرو فرستاده شده است‌ إِلَيْكَ‌ بسوى تو مِنْ رَبِّكَ‌ از نزد پروردگار تو يعنى همه قرآن اين عطف احدى الصفتين است بر ديگرى بنا بر آنكه مراد بكتاب قرآن باشد و يا عطف عام بر خاص بر تقدير اينكه مراد بآن كتاب سوره باشد الْحَقُ‌ خبر مبتداى محذوفست اى هو الحق يعنى كتاب مذكور درست و راست است و مى‌تواند بود كه الذى مرفوع المحل باشد بابتدائية و قوله الحق خبر ان يعنى آن چيزى كه حقتعالى بتو انزال كرده حق است و صدق پس بدان متمسك شو و بدان عمل كن اين جمله بمشابه حجت است بر جمله اولى و تعريف خبر دالست بر اختصاص منزل بحقيت كه هيچ مزيتى بر آن نيست‌ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ‌ و ليكن بيشتر مردمان از اهل مكه‌ لا يُؤْمِنُونَ‌ نميگروند بدان بجهت عدم تفكر در معانى آن‌ اللَّهُ‌ خداى بحق‌ الَّذِي رَفَعَ السَّماواتِ‌ آنست كه برداشت آسمان‌ها را يعنى بيافريد آن را بر داشته‌ بِغَيْرِ عَمَدٍ بيستونها تَرَوْنَها كه ببينيد شما آن را اين صفت عمد است كه جمع عماد است چون اهب و اهاب و يا جمع عميد چون اديم و ميتواند بود كه جمله مستانفه باشد براى استشهاد برؤيت ايشان سماوات را يعنى شما مى‌بينيد آسمانها را مرفوع بى‌ستون و بنا بر اول لازم مى‌آيد كه آسمانها را ستون باشد اما مرئى نشود و گويند كه او ستون قدرت كامله او است سبحانه كه آسمان بدان مرفوع است و در فوايد السلوك آورده كه بارى تعالى سقوف عاليه و سطوح مرتفعه سماوات را بى‌قائمه كه ادراك بتوانيد كرد برافراشت و بيستونى كه مشاهده توانيد نمود بلند برداشت يعنى ستون هست اما مخفى است و قائمه موجود است و ليكن غير مرئيست و آن عدالت او سبحانه است كه‌

بالعدل‌