را فراموش كردندى و از امام محمد باقر صلوات اللَّه عليه مروى است كه مراد شركست در طاعة نه عبادت يعنى با آنكه خداى را بوحدانيت پرستند شيطان را طاعت كنند و فرمان او برند در ارتكاب معاصى و دارم بن قبيصه از على بن موسى الرضا عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت از جد بزرگوار خود از ابو عبد اللَّه روايت كرده كه مراد اهل كتابند كه ايمان داشتند بخدا و بروز جزا و توريت و انجيل و بعد از آن شرك آوردند بجهت انكار قرآن و نبوت پيغمبر ما صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم و بروايت ديگر از ابو عبد اللَّه عليه السّلام آمده كه اين آيه در حق كسى است كه گويد اگر فلان وسيله روزى من نميشد من هلاك ميشدم و اگر فلان نميبود عيال من ضايع ميماندند چه اين شرك مخلوقست بخدا در روزى و دفع بلا و از او پرسيدند كه چه مى‌فرمايى در حق كسى كه گويد اگر حقتعالى منت نمينهاد بر من بفلان هلاك ميشدم فرمود لا باس بهذا آنكه بر سبيل تهديد ميفرمايد أَ فَأَمِنُوا آيا ايمن شدند مشركان‌ أَنْ تَأْتِيَهُمْ‌ از آنكه بيايد بديشان‌ غاشِيَةٌ عقوبتى پوشيده يعنى فرد گيرنده ايشان را مِنْ عَذابِ اللَّهِ‌ از عذاب خدا يعنى عذاب استيصال كه جميع ايشان را فرو گيرد و هيچكس را فرو نگذارد أَوْ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ يا بيايد بديشان قيامت‌ بَغْتَةً ناگهان بدون سبق علامت آن‌ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ‌ و ايشان ندانند آمدن آن را و كارسازى آن نكرده باشند قُلْ‌ بگو اى محمد هذِهِ‌ اين دعوت بتو رسيد و اعداد براى معاد سَبِيلِي‌ راه منست و بر اين راه ثابتم‌ أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ‌ ميخوانم بندگان را براه خداى كه طريق اسلام است‌ عَلى‌ بَصِيرَةٍ در حالتى كه مطلع و ديده درم بر بيان هويدا و حجة روشن بر وجه عميا أَنَا تأكيد ضمير مستتر است در ادعوا يعنى ميخوانم من‌ وَ مَنِ اتَّبَعَنِي‌ و هر كه پيروى كرده است مرا باين راه حق و ميتواند بود كه انا مبتدا باشد و على بصيرة خبران يعنى بر بيان روشن‌ام من و آنهايى كه با منند از اهل ايمان‌ وَ سُبْحانَ اللَّهِ‌ و پاكست خدا از شرك كه شما او را بدان وصف ميكنيد وَ ما أَنَا و نيستم من‌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ‌ از شرك آورندگان يعنى او را منزه و مبرا ميدانم از شركاء در آيه دلالت است بر فضل دعوة بندگان بخدا و به توحيد و عدل او و مؤيد اينست حديث حضرت نبوى صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم كه‌

العلماء امناء الرسل على عباده‌

و نيز دلالت است بر آنكه آن حضرت در جميع اوقات داعى بندگان بود و بر آنكه واجبست داعى با بصيرة و دلالة قاطعة باشد و اين متضمن آنست كه تقليد باطل و فاسد است آورده‌اند كه كافران گفتند خداى را فرشتگان هستند چرا آدمى را برسالت فرستد اگر خواستى ملائكه را فرستادى حقتعالى رد ايشان كرده فرمود كه‌