بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ الر دانسته شد كه اين حروف و امثال او نزد بعضى از علما از متشابهاتست و لا يعلم تاويله الا اللَّه و الراسخون و جمعى ديگر بر آنند كه مراد تركيب اسماء حسنى است اگر كسى داند چنان كه از الروحم و نون الرحمن حاصل ميشود و يا مختصرات اسماء الهى است چون الف از اللَّه و لام از لطيف و را از رءوف يا الف انفراد است و لام لطيف و راء رحمت يعنى قسم بانفراد من و بربوبيت و لطف من با اهل معرفت و برحمت من بر كافه برية و قول اشهر آنست كه الر بمعنى انا اللَّه ارى است يعنى منم خدايى كه ميبينم همه مرئيات را تِلْكَ‌ اين آيات آينده يا اين سوره يا آياتى كه در تورية بآن موعود شدند آياتُ الْكِتابِ الْمُبِينِ‌ آيتهاى كتابى است واضح المعنى يعنى ظاهر الاعجاز يا مبين الحلال و الحرام مرويست كه علماء يهود بعضى اشراف عرب را گفتند كه از محمد (ص) سؤال كنيد كه سبب انتقال آل يعقوب (ع) از شام بمصر چه بود اين سوره نازل شد كه‌ إِنَّا أَنْزَلْناهُ‌ بدرستى كه ما فرو فرستاديم كتاب را مراد اين سوره است‌ قُرْآناً عَرَبِيًّا در حالتى كه قرآن تازى است بعضى از قرآن را قرآن گفته مانند تسميه جزء باسم كل يعنى ما اين سوره را بلغت عرب فرستاديم‌ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ‌ تا باشد كه شما فهم كنيد و بمعانى آن برسيد و حجت بر شما لازم شود چه اگر بلغت ديگر فرستيم در فهم آن عذر آريد تا بدانيد كه اين معجز است زيرا كه با وجود عربية شما عاجزيد از اتيان بمثل آن ابن عباس روايت كرده از پيغمبر (ص) كه آن حضرت فرمود كه‌

اجنو العرب لثلاث لانى عربى و القرآن عربى و كلام اهل الجنة عربى‌

و در اين آيه دليل است بر حدوث اين كتاب بجهت وصف آن بانزال و قرآن و عربيت و قديم باين صفات متصف نميشود اما انزال بجهت آن كه بمعنى ارسالست بر سبيل تدريج و اما قرآن زيرا كه بمعنى جمع بعضى است ببعضى و اين از لوازم حدوث است و اما عربى زيرا بمعنى منسوب بعربست و عرب حادثند و در انوار گفته‌ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ‌ علت انزالست بصفت مذكوره‌اى انزلناه مجموعا او مقروا عليكم بلغتكم كى تفهموه و تحيطوا بمعانيه أو تستعملوا منه عفوكم فتعلموا ان اقتصاصه كذلك من لم يتعلم القصص معجز نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ‌ ما ميخوانيم بر تو أَحْسَنَ الْقَصَصِ‌ بهترين قصه‌ها را كه خوانده شود در معالم آورده كه بهتر است بجهت اشتمال آن بر ابداع اساليب و عجايب و غرايب و حكم و عبر و اشتقاق آن از قص اثره است اذا تبعه و يا احسن القصص‌