از منهيات اجتناب كنيد بدانكه اين آيه جامع خير و شر است چه هيچ چيزى نيست مگر كه مندرجست در اقسام مامورات آن و هيچ شرى نيست الا كه اندراج دارد در منهيات آن و بجهت آنكه موعظه‌ايست جامعه جميع خطبا روز جمعه در آخر خطبه ميخوانند و از ابن مسعود مرويست كه هى اجمع آية فى القرآن للخير و الشر از عثمان بن مظعون رضى اللَّه منقولست كه من در بدايت حال اسلام نياوردم مگر بواسطه آنكه شرم داشتم از مبالغه پيغمبر (ص) و ايمان در دل من قرارى و رسوخى نداشت تا روزى كه نزد آن حضرت بودم و با وى مكالمه ميكردم كه ناگاه رسول (ص) چشم را بر آسمان گماشت و بتدريج چشم مبارك فرو ميآورد تا بجانب دست راست آنكه ساعتى نيك بآنجانب متوجه بود و همچه كسى كه گوش با سخن كسى كند و سر ميجنبانيد چون كسى كه مستمع چيزى باشد پس ساعتى بآسمان نگاه ميكرد همچون شخصى كه از پى چيزى نگرد و بعد از آن راست نشست و متوجه من شد گفتم يا رسول اللَّه (ص) من بسى با تو نشسته‌ام هرگز از تو اين نوع چيزى را مشاهده نكردم سبب اين چه بود فرمود جبرئيل بمن آمد و اين آيه آورد چون حضرت آن را بر من خواند هر شبهه كه داشتم زايل گشت بدين اسلام تصديق كردم و از مجلس آن حضرت بيرون آمده اين آية را بوليد مغيره خواندم گفت اى پسر برادر من ديگر باره اعاده كن باز خواندم گفت (ان له و اللَّه لحلاوة و ان اعلاه لمثمر و ان اسفله لمعرق و ما هو بقول البشر) و ابو جهل بعد از استماع اين آيه گفت بتحقيق كه حقتعالى محمد (ص) را بمكارم اخلاق امر فرمود و در ضلال الصفا آورده كه سبب اسلام اكثم بن صيفى كه از اكابر عرب و حكماى ايشان بوده همين آيه است قتاده بعد از قرائت اين آيه گفت كه (امر اللَّه سبحانه بمكارم الاخلاق و نهاهم عن سفاسف الاخلاق) و نيز از عثمان مظعون مرويست كه من آيه را بر عم پيغمبر (ص) ابو طالب بن عبد المطلب خواندم كه يا آل قريش (اتبعوا محمدا ترشدوا فانه لا يامركم الا بمكارم الاخلاق) و در تفسير كاشفى مذكور است كه علما را در بيان اين مامورات و منهيات سخن بسيار است از آن جمله گفته‌اند كه عدل كلمه شهادت است يا خلع انداد يا طاعت در سر و جهر يا انصاف يا اداء فرايض يا حكم بسويه در حقوق و احسان بذل و انعام است يا عفو از جرايم يا صبر بر امر و نهى و يا اداء نوافل يا اداء نيكى فرمودن در عوض بدى يا اخلاص در عمل يا مشاهده در عبادات يا ايثار بر غير يا دوست داشتن براى ديگران آنچه براى خود دوست ميدارد و كار شمردن براى غير آنچه براى نفس خود كار ميشمارد إِيتاءِ ذِي الْقُرْبى‌ صله رحم است و نيكويى كردن با ايشان بدانچه فاضل باشد از معيشت او و اگر درويش است و فضل عيشى ندارد يارى دهد ايشان را در مهمات ايشان بتن خود و اگر ضعيف و عاجز است و آن نيز نتواند در باره ايشان دعا كند فحشا زنا است يا آنچه پوشيده كند از عملهاى زشت يا بخل يا استهانة شريعت يا افراط در گناه يا آنچه در شرع حدى بر آن مترتب است يا