است زيرا كه تسميه‌ بِسْمِ اللَّهِ‌ يا بيشتر مستنكر است نزد عرب و نيز اين قول مؤدى است باتحاد اسم و مسمى زيرا كه الم داخل سوره است باجماع پس اگر اسم سوره شود اسم و مسمى يكى گردد و ديگر مستدعى است بتأخر جزو از كل زيرا كه الم از جمله سوره است و بحسب رتبه متأخر از مسمى است و جواب اين هر سه اعتراض آن است تسميه بسه اسم گاهى ممتنع است كه آن را تركيب كنند و اسم واحد گردانند بر طريقه بعلبك اما اگر منتشر سازند مانند نثر اسماء عدد امتناعى نخواهد بود و مؤيد اينست كه سيبويه تسويه نموده ميان تسميه بجمله و بيت از شعر و بطايفه از اسماى حروف معجم و مسمى مجموع سوره است و اسم جزء آنست پس الحاد نباشد و مسمى مقدم است من حيث الذات و مؤخر باعتبار اسميه پس دور لازم نيايد و شبهه نيست كه وجه اول كه حروف مسميات اين اسما باشد اقربست بتحقيق و اوفق بلطايف تنزيل و اسلم از لزوم نقل و وقوع اشراك در اعلام از واضع واحد زيرا كه اينها اسماء حروف تهجى‌اند پس اگر اسماء سوره شوند نقل لازم آيد و چون يك عدد اول در سوره واقع شده مانند الم و حم پس مستلزم اشتراك باشد در علم و ح راجع شود بنقض بر آنچه مقصود العلميه است زيرا كه مقصود از وضع اعلام دلالت است بنصوصيت و اشتراك منافى اينست و نزد بعضى اين الفاظ اسماء قرآنند و لهذا در عقب آن كتاب و قرآن واقع شده مانند

الم ذلِكَ الْكِتابُ‌ الر تِلْكَ آياتُ الْكِتابِ وَ قُرْآنٍ مُبِينٍ‌ و يا اسماء اللّه‌اند چنان كه از أمير المؤمنين (ع) مرويست كه در بعضى ادعيه فرموده كه يا كهيعص و يا حمعسق و مى شايد كه مراد حضرت يا منزل كهيعص و يا منزل حمسعق باشد و بعضى از محققين گفته‌اند كه حضرت رسالت صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم را سه صورتست يكى بشرى كما قال تعالى‌ قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ‌ دويم ملكى چنانچه فرمود كه‌

(ابيت عند ربى يطعمنى و يسقينى)

سيم حقى كما

قال‌ (لى مع اللَّه وقت لا يسعنى فيه ملك مقرب و لا نبى مرسل)

حق سبحانه را با او در هر صورتى سخن بعبارتى ديگر واقع شده در صورت بشرى كلمات مركبه چون قل هو اللَّه احد و در صورت ملكى حروف مفرده چون الم و كهيعص و غير ذلك و در صورت حقى كلام مبهم كه فاوحى الى عبده ما اوحى پس حروف مقطعه رمزيست ميان حق سبحانه و حبيب او و از ائمه هدى صلوات اللَّه عليهم مرويست كه حروف مقطعه اسرار قرآن است و هر كس بر آن اطلاع ندارد مگر مؤيدين من عند اللَّه كه حضرت رسالت (ص) و ائمه معصومين (ع) اند ثعلبى در تفسير خود بروايت مسنده بامام على بن موسى الرضا (ع) نقل كرده كه آن حضرت فرمود كه از امام جعفر صادق (ع) پرسيدند كه الم بچه معنى است فرمود در الف آن پنج صفت است از صفات حق تعالى اول ابتدائيه چه حق تعالى ابتداء جميع خلق كرده و الف ابتدا حروفست و دويم استواء زيرا كه او سبحانه مستوى و عادلست فى ذاته و غير جايز الف نيز مستوى است فى ذاته سيم انفراد چه حقتعالى فرد است و الف فرد