نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 1 صفحه : 51
ميگويد كه قرآنى كه شما را عاجز ساخته است از آوردن مثل آن از جنس
اين حروفست كه شما آن را در محاوره و مخاطبه خود استعمال ميكنيد و چون قادر نيستيد
بر اتيان نمودن بمثل اين پس بدانيد كه آن از نزد قادر مطلق است كه قدرت او غالب
است بر جميع قدرتها و قوة او فايق بر همه قواى بشر و نيز تا اشعار باشد بر آنكه اول
آن چيزى كه قرع اسماع ميكند مستقل است بنوعى از اعجاز چه نطق باسماء حروف مختص است
بكسى كه خواننده و نويسنده باشد و اما صدور آن از (امى) كه اصلا مخالطه نكرده باشد
بكتاب بسيار مستبعد و مستغربست و خارق عادت مانند صدور كتاب و تلاوة از او خصوصا
كه مراعات نموده شده است در آن آنچه موجب عجز اديب اريب فايق است در فن خود از
اتيان بآن و آن اينست كه در فواتح اين سوره چهارده اسم وارد شده كه نصف اسامى حروف
معجمند اگر (الف) برأسه معدود نباشد در آن و آن چهارده اسم (الف و لام و ميم و صاد
و را و كاف و ها و يا و عين و طا و سين و حا و قاف و نون) و اينها در اوايل بيست و
نه سوره واقع شدهاند كه بعدد حروف معجمند گاهى كه الف معدود باشد در آن و
مشتملاند بر انصاف انواع حروف چه در آن مذكور شده است نصفى از حروف مهموسه كه
حرفى چندند كه ضعيف الاعتمادند بر مخرج خود و جامع آنست (ستشحثك خصفه) و آن (حاست
و ها و صاد و سين و كاف) و نصفى از مهجوره كه حرفيند كه قوى الاعتمادند بر مخرج
خود و مجموع آن نوزدهاند و اينست كه ظل (قيد نطعم و رضا و اذيفح) و جامع نصف آنست
حرف لن يقطع امروز نصفى از شديده كه حرف چندند كه حبس لفظ ميشود نزد تلفظ بآن بجهت
قوة اعتماد بر مخرج و آنها هشتند (واجدت طبقك) جامع آنست و جامع نصف آن (اقطك) و
نصف اكثر از رخوه كه حروفيند كه بجهت رخاوت و جرى نفس با تلفظ آن ضعيف الاعتمادند
و مجموع آن بيست حرفند و جامع آنست (لضره حسن خظ شيص عر مغث فذو) و جامع نصف اكثر
آن (خمس على نصره) است و نصفى از حروف مطبقه كه حرفى چندند كه نزد تلفظ بآن منطبق
ميشود طبقه لسان بطبقه (حنك اعلى) و مجموع آن چهار حرفند (صاد و ضاد و طا و ظا) و
نصف آن صاد و طا و نصفى از منفتحه كه حرفى چندند كه نزد تلفظ بآن لسان و حنك از
يكديگر مفتح ميشوند و آن ما عداء حروف مطبقه است و نصف آن (الفست و لام و ميم و را
و كاف و ها و عين و سين و حا و قاف و يا و نون) و نصفى اقل از قلقله كه حرفى چندند
كه مضطربند نزد خروج و جامع آن (قد طبح) و نصف اقل آن (قاف و طا) است و نصفى از
(لينتين) كه آن ياست بجهت قلت ثقل آن نسبت (بواو) و نصف اقل از مستعليه كه حرفى
چندند كه صوت بآن متصعد ميشود در حنك اعلى و آن هفت حرفند (قافست و صاد و طا و خا
و غين و ضاد و ظاء) و نصف اقل آن سه حرف اول است و نصفى از منخفضه كه ضد مستعليه
است و آن ما عداء حروف
نام کتاب : تفسير منهج الصادقين فى الزام المخالفين نویسنده : كاشانى، ملا فتح الله جلد : 1 صفحه : 51