كه «دل‌هاشان با اهل بيت عليهم السلام است و شمشيرهاشان، بر ضدّ آنها».

حقيقت، اين است كه اگر به راستى، دل آنها با اهل بيت عليهم السلام بود، شمشير آنها نمى‌توانست بر ضدّ اهل بيت عليهم السلام باشد. ضدّيت عملى اين دسته با خاندان رسالت، نشان مى‌دهد كه ارادت آنان به اين خاندان، از مرز زبان تجاوز نمى‌كرده است.

سه. شيعيان طبقه سوم‌

دسته سوم: از علاقه‌مندان اهل بيت عليهم السلام، كسانى بودند كه نه همانند دسته اوّل، در ظاهر و باطن از اهل بيتْ عليهم السلام دفاع مى‌كردند، و نه همانند دسته دوم، علاقه‌اى ظاهرى داشتند. اين دسته، اهل بيت عليهم السلام را در قلب خود، دوست داشتند؛ ولى جرئت اظهار ارادت نسبت به آنان را نداشتند. اينان، به تعبير امام صادق عليه السلام، علاقه‌مندان تَرازِ وسط اند. متن سخن امام عليه السلام، اين است:

وَ الطَّبَقَةُ الثالِثَةُ: النَّمَطُ الأَوسَطُ، أحَبّونا فِى السِّرِّ وَ لَم يُحِبّونا فِى العَلانِيَةِ[1].

گروه سوم، در رتبه وسط اند. ما را در نهان، دوست دارند؛ امّا آشكارا با ما دوستى نمى‌كنند.

سپس در تبيين ويژگى‌هاى دسته سوم، مى‌فرمايد:

وَلَعَمرى لَئِن كانوا أحَبّونا فِى السرِّ دُونَ العَلانِيَةِ فَهُمُ الصَّوامونَ بِالنَّهارِ القَوّامونَ بِاللَّيلِ، تَرى أثَرَ الرَّهبانِيَةَ فى وُجوهِهِم، أهلُ سِلمٍ وَ انقِيادٍ.

به جان خودم، اگر آنان ما را در باطن دوست مى‌داشتند و نه به ظاهر، روزه‌دارانِ روز و عابدانِ شب مى‌بودند و اثر عبادت را در چهره‌شان مى‌ديدى، و تسليم و فرمان‌بردار مى‌بودند.

در يك تقسيم‌بندى ديگر براى شيعيان، از امام‌باقر عليه السلام چنين روايت شده كه فرمود:

الشيعَةُ ثَلاثَةُ أصنافٍ: صِنفٌ يَتَزيَّنونَ بِنا، وَ صِنفٌ يَستَأكِلونَ بِنا، وَ صِنفٌ مِنّا

[1] مقتل الحسين عليه السلام، خوارزمى: ج 2 ص 6؛ بحار الأنوار: ج 45 ص 8.