ابن اثير، در تشبيه مفرد به مفرد، اين آيه را مى‌آورد:

«وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً.[1]

ما شب را لباس قرار داديم».

كه خداوند در آن، شب را به لباس تشبيه كرده است؛ زيرا پوششى است براى جدايى مردم، فرار از دشمن، و پنهان ساختن امورى كه انسان نمى‌خواهد ديگران بر آن آگاه شوند. او مى‌گويد: اين از تشبيه‌هايى است كه ويژه قرآن است، همچنان كه در آيه‌ «هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَ‌؛[2] آنان لباس شمايند و شما لباس آنهاييد»، هر يك از زوجين به لباس تشبيه شده‌اند؛ چه آن كه لباس مايه زيبايى، حيا، عفّت، مصونيت از دستبرد بيگانگان و... است.[3]

افعال كسانى كه عارى از رنگ و بوى خدايى و اتصال به مبدأ عالم اند، چونان خانه عنكبوت است، سست و بى‌بنياد و با اندك نسيمى بر باد:

«مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتاً وَ إِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ‌.[4]

مَثَل كسانى كه غير از خدا را اولياى خود برگزيدند، مثل عنكبوت است كه خانه‌هايى براى خود انتخاب كرده است؛ در حالى كه سست‌ترينِ خانه‌ها، خانه عنكبوت است، اگر مى‌دانستند».

كردار كافران چون سراب است؛ فريبنده و تهى‌مايه:

«وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمالُهُمْ كَسَرابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ ماءً.[5]

كسانى كه كافر شدند، اعمالشان همچون سرابى است در يك كوير كه انسان تشنه از

[1]. نبأ: آيه 10.

[2]. بقره: آيه 187.

[3]. المثل السائر: ج 2 ص 133.

[4]. عنكبوت: آيه 41.

[5]. نور: آيه 39.