اهل سنّت، آغاز وقت نماز عصر را پس از گذشت مدّتى معيّن شده از وقت ظهر و آغاز وقت نماز عشا را پس از پايان يافتن سرخى مغرب مى‌دانند.[1] شيعه، اين دو وقت را وقت فضيلت و نه وقت اختصاصى دو نماز ظهر و مغرب مى‌داند.[2]

گفتنى است در اين اوقات بجز نماز عصر و عشا، وقت برتر، بخشى از زمان آغازين است كه به آن، «وقت فضيلت» گفته مى‌شود[3] و مستحبّ مؤكّد است كه نمازگزار، نمازش را در همين محدوده زمانى آغازين بخواند، هر چند مُجاز است كه آن را تا آخر وقتش به تأخير اندازد.[4]

براى هر يك از نمازهاى واجب پنجگانه، نمازهايى نافله هم سفارش شده است كه وقت نافله صبح، از اندكى پيش از فجر تا پديدار شدن سرخى طلوع آفتاب‌[5] و نافله ظهر و عصر، نيز پيش از آن دو و به گاه اشتغالات ضرورى، تقريباً همه روز است.[6] وقت نماز نافله مغرب، پس از اداى آن تا زمان از ميان رفتن حُمره مَغربيّه (سرخى غروب)[7] و نافله عشا نيز پس از آن، تا نيمه شب، امتداد دارد.[8]

[1]. ر. ك: المجموع، نووى: ج 3 ص 24- 43 و المحلّى، ابن حزم: ج 3 ص 163- 170.

[2]. ر. ك: الدروس الشرعية: ج 1 ص 139.

[3]. وقت فضيلت نماز صبح تا روشن شدن هوا و پديدار شدن سرخى آفتاب است و وقت فضيلت ظهر تابرابر شدن سايه هر چيزى با آن يا دو ذراع و يا چهار قدم شدن طول آن است و وقت فضيلت عصر تا دو برابر شدن سايه، نسبت به طول آن است و وقت فضيلت مغرب، ناپديد شدن سرخى آسمان در سمت مغرب است و فضيلت عشا تا گذشتن يك چهارم از شب است( الدروس الشرعية: ج 1 ص 139).

[4]. ر. ك: جواهر الكلام: ج 7 ص 167.

[5]. بنا به نظر بسيارى از فقيهان، افزون بر اين مدّت، كسى كه نماز شب مى‌خواند، مى‌تواند پس از آن، نافله‌صبح را ادا كند، هر چند نيمه شب باشد( ر. ك: تحرير الوسيلة: ج 1 ص 136، منهاج الصالحين: ج 1 ص 133).

[6]. ر. ك: الدروس الشرعية: ج 1 ص 140.

[7]. ر. ك: جواهر الكلام: ج 7 ص 186.

[8]. ر. ك: جواهر الكلام: ج 7 ص 190.