2. بخشى از آيه 3 از سوره مائده: به نقل يعقوبى، واپسين آيه نازل شده بر پيامبر خدا صلى الله عليه و آله‌ «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً؛ امروز دينتان را كامل كردم و نعمتم را بر شما تمام ساختم، و اسلام را دين مورد پسند برايتان قرار دادم» بود. يعقوبى همين نقل را صحيح و استوار دانسته، نزول اين آيه را در روز ابلاغ امامت على بن ابى طالب عليه السلام در غديرخم تأييد مى‌كند.[1]

در نقل ديگرى آمده است كه پس از سوره‌ «إِذا جاءَ نَصْرُ اللَّهِ» آيه‌ «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» فرود آمد و اين آخرين آيه بود و آن حضرت صلى الله عليه و آله هشتاد روز پس از نزول اين آيه در گذشت.[2]

3. آيه 176 از سوره نساء: به‌گفته براء بن عازب، آخرين آيه نازل شده‌ «يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ‌؛ از تو [در باره كلاله‌] فتوا مى‌طلبند؛ بگو: خدا در باره كلاله فتوا مى‌دهد: اگر مردى بميرد و فرزندى نداشته باشد، و خواهرى داشته باشد، نصفِ ميراث از آنِ اوست. و آن [مرد نيز] از او ارث مى‌برد، اگر براى او [خواهر] فرزندى نباشد. پس اگر [ورثه فقط] دو خواهر باشند، دوسوم ميراث براى آن دو است، و اگر [چند] خواهر و برادرند، پس نصيب مرد، مانند نصيب دو زن است. خدا براى شما توضيح مى‌دهد تا مبادا گم راه شويد، و خداوند به هر چيزى داناست» است.[3] فرّاء هم اين آيه را، آخرين آيه نازل شده معرفى مى‌كند.[4]

4. آيات پايانى سوره توبه: أبىّ بن كعب، واپسين آيه نازل شده را آيات پايانى‌

[1]. تاريخ اليعقوبى: ج 2 ص 43.

[2]. تفسير منهج الصادقين: ج 10 ص 381- 382.

[3]. أسباب النزول: ص 17؛ أحكام القرآن، جصاص: ج 3 ص 17؛ التبيان فى تفسير القرآن: ج 3 ص 407.

[4]. التبيان فى تفسير القرآن: ج 3 ص 435؛ مجمع البيان ج 3 ص 246.