كمبود و برقرارى تعادل، اقدام مى‌نمايد.[1]

خوردن و آشاميدن نيز هم با انگيزه لذّت و هم با انگيزه بقا، سر و كار دارد. در قرآن كريم، آيات بسيارى در باره خوردن و آشاميدن، آمده است كه همه به نحوى، در مقام گوشزد نمودن نعمت‌هاى الهى به انسان هستند و لذّتى را كه از آنها براى انسان حاصل مى‌شود، يادآورى مى‌نمايند.[2] در برخى روايات نيز به مسئله تغذيه و جنبه شادى‌بخشى آن، توجّه شده است. در اين گونه روايات، گاهى تغذيه به همراه موقعيت معنوى، در شكل‌دهى لحظات شاد، دخيل است كه مى‌توان به لحظه افطار و روزه‌گشودن، اشاره نمود. در اين روايات، اگر چه موفّقيت معنوى، محور و پايه اين شادمانى است؛ امّا از شادى و سرورى كه پيامد جنبه فيزيولوژيك آن است، نمى‌توان غافل بود. امام صادق (ع) مى‌فرمايد:

لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطَارِهِ وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ.[3]

براى روزه‌دار، دو شادى است: يك شادى، هنگام گشودن روزه‌اش و ديگرى، هنگام ديدار پروردگارش.

در روايتى ديگر از پيامبر خدا (ص) در سفارش خود به امام على (ع)، سه شادمانى مؤمن، چنين برشمرده شده است:

ياعَلِى! ثَلَاثٌ فَرَحَاتٌ لِلْمُؤْمِنِ فِى الدُّنْيا لُقِى الإِخْوَانِ وَ الإِفْطَارُ مِنَ الصِّيامِ وَ التَّهَجُّدُ مِنْ آخِرِ اللَّيلِ.[4]

[1]. احساس و ادراك، ص 115.

[2]. ديدگاه‌هاى روان‌شناختى آية الله مصباح يزدى، ص 150.

[3]. الكافى، ج 4، ص 65.

[4]. بحار الأنوار، ج 66، ص 371.