عامل لذّت ديدارى-، كه در آموزه‌هاى دينى، بخشى از احاديث ما را در بر گرفته است-، با عامل محيط و طبيعت، همخوانى دارد. پژوهش روان‌شناسى محيطى، نشان مى‌دهد كه مردم، بيشتر از موقعيت‌هايى كه سبزه، آب و چشم‌انداز عميق دارد، لذّت مى‌برند.[1] اين، همان چيزى است كه در عمده روايات در زمينه لذّات ديدارى به آنها پرداخته شده است.

مذهب، در روان‌شناسى مثبت، داراى جايگاهى ويژه است. سليگمن، بر اين باور است كه مردم مى‌توانند با دين، به زندگى معنا دهند.[2] بخش عظيمى از آموزه‌هاى دينى ما نيز معطوف به مسائل معنوى در ايجاد نشاط است. باور ما اين است كه مذهب و مسائل معنوى، عميق‌ترين و پايدارترين منبع ايجاد نشاطاند.

چهار: موانع نشاط

آدمى، هميشه در آرزوى داشتن لحظاتى مملو از تحرّك و نشاط است؛ امّا گاهى بر خلاف ميلش، نه تنها نشاط خود را از دست مى‌دهد، بلكه خاستگاه بى‌نشاطى خود را نيز نمى‌داند، تا در صدد رفع آن برآيد. آموزه‌هاى دين، موانعى را براى نشاط، گوشزد مى‌كند كه با برطرف كردن آنها مى‌توان زمينه را براى به وجود آمدن نشاط، فراهم آورد.

همان‌گونه كه قبلًا هم يادآورى شد، نشاط، نقطه مقابل سستى و اهمالكارى است. با وجود اين گونه احاديث، كه در آنها، معصومان (عليهم السلام) نشاط را در مقابل كَسَل قرار داده‌اند، مى‌توان نتيجه گرفت: يكى از عواملى كه مانع بروز نشاط مى‌شود، سستى و كسالت است. امام زين‌العابدين (ع) در مناجات خود به خداوند متعال، عرضه مى‌دارد:

[1]. همان، ص 61.

[2]. همان، ص 69.